Bringing you the latest information in the field of Technology and Research

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

Authored by National Vidatha Network Writers

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

Adapted from renowned international sources

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

Educational blog for future generation of the nation

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

Project of the Ministry of Science,Technology and Research, Sri Lanka

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

March 22, 2023

ආදරයෙන් බැඳීමේ විද්‍යාව

ආදරය බොහෝ විට විස්තර කර ඇත්තේ හද උණුසුම් කරවන, හද කම්පා කරවන සහ හද බිවන දෙයක් ලෙසිනි. මොළය ඒ් සම්බන්ධව දක්වන ප්‍රතිචාරය කුමක්ද? විෂය ගත ආදරයේ සම්පුර්ණ ගමන ! පළමු ගිනි පුපුරේ සිට අවසාන කඳුළු දක්වා මෙහෙයවනු ලබන්නේ ස්නායු රසායනික ද්‍රව්‍ය සහ මොළයේ පද්ධතිවල සංධ්වනිය මගිනි.

ඔබ යමෙකු කෙරෙහි ප්‍රියවීමට පටන් ගන්නා විට, ඔබ ඔවුන් ගැන ඕනෑවට වඩා දවල් සිහින දකින අතර වැඩි වැඩියෙන් එකට කාලය ගත කිරීමට අවශ්‍ය වනු ඇත. ආදරයේ මෙම පළමු අදියර මනෝවිද්‍යාඥයින් හඳුන්වන්නේ infatuation නොහොත් උද්‍යෝගිමත් ආදරය ලෙසයි. ඔබේ නව සම්බන්ධතාවය මත්වීමක් විය හැකි අතර, එය මොළයට පැමිණෙන විට, එය ඔබගේ සත්‍යයෙන් දුරස් නොවේ. උද්යෝගිමත් පුද්ගලයින්ගේ ventral tegmental (VTA) ප්‍රදේශය වැඩි සක්‍රීය බවක් පෙන්නුම් කරයි. යම් ක්‍රියාවක ප්‍රතිලාභ හෙවත් විපාක-සැකසීමේ සහ අභිප්‍රේරණ කරන මොළයේ කේන්ද්‍රස්ථානය, VTA වේ. ඔබ මිහිරි සංග්‍රහයක් අනුභව කිරීම, ඔබේ පිපාසය සංසිඳුවා ගැනීම හෝ වඩාත් ආන්තික අවස්ථාවන්හිදී අපයෝජනය කිරීමේ මත්ද්‍රව්‍ය ගැනීම වැනි දේ කරන විට මොළයේ VTA ප්‍රදේශය සක්‍රීයතාවය වැඩිවේ. එවිට එයින් “feel good” ("හොඳ දැනෙනවා") යන ස්නායු සම්ප්‍රේෂක ඩොපමයින් (neurotransmitter dopamine ) නිකුත් කරයි. මෙම ඩොපමයින්, එකම ආරම්භක එනම් පෙර ලැබූ ත්‍යාගය නැවත නැවත ලැබීමේ අපේක්ෂාවෙන් හැසිරීම් නැවත කිරීමට ඔබේ මොළයට උගන්වනු ලබයි. වැඩි වී ඇති VTA ක්‍රියාකාරකම් ආදරය ප්‍රීති ඝෝෂාකාරී වීමට පමණක් නොව, ඔබේ නව සහකරු වෙත ඔබව ඇද ගැනීමටද හේතුවේ.

 

පළමු අදියරේදී, ඔබේ නව පරිපූර්ණ සහකරුගේ කිසියම් දෝෂයක් දැකීම දුෂ්කර විය හැකිය. මොළයේ ඉහළ බාහික (higher cortical) ප්‍රදේශයේ සිදුවන ක්‍රියාව මගින් ජනිත මෙම මීදුම හෝ ආවරණය, ආදරය මගින් ඇති කරන බලපෑමට හේතු වේ. සමහර අලුතින් උමතු වූ පුද්ගලයින් ගේ මොළයේ සංජානන (cognitive / සරලව සිතුවිලි හෝ සිහිකල්පනාව වැනි ක්‍රියාවලි) මධ්‍යස්ථානය වන පූර්ව ඉදිරිපස බාහිකයේ ක්‍රියාකාරිත්වය අඩුවීමක් පෙන්නුම් කරයි. එනම් අපට විවේචනාත්මක චින්තනයේ යෙදීමට සහ විනිශ්චය කිරීමට ඉඩ සලසන cognitive කලාපය ක්‍රියාකාරිත්වය අඩුවීමක් පෙන්නුම් කරයි. රෝස පැහැති කණ්නාඩි හරහා නව සබඳතා දැකීමට අප නැඹුරු වීම පුදුමයක් නොවේ.

ආදරයේ මෙම මුල් අදියර හැඟීම් සහ මොළයේ ක්‍රියාකාරීත්වයේ තීව්‍ර rollercoaster (විනෝද උද්‍යාන වල ඇති, මිනිසුන් කුඩා වේගවත් විවෘත මෝටර් රථවල නැගී බොහෝ තද හැරීම් සහ බෑවුම් සහිත සැහැල්ලු දුම්රිය මාර්ගයක ගමන් කරන ක්‍රීයාකාරම වේ) විය හැකිය. එය සාමාන්‍යයෙන් මාස කිහිපයක් පමණක් පවතින අතර, බැඳීම හෝ දයානුකම්පිත ආදරය ලෙස හඳුන්වන ආදරයේ වඩාත් දිගුකාලීන අවධිය සඳහා මග පාදයි.

යුගල-බන්ධන හෝමෝන හෙවත් ඔක්සිටොසින් සහ වැසොප්‍රෙසින් යන හෝමෝන දෙක නිසා, ඔබේ සම්බන්ධතාවය වර්ධනය වන විට, ඔබ ඔබේ සහකරුට වඩාත් ලිහිල් හා කැපවී සිටින බවක් දැනෙනු ඇත. මෙම හෝමෝන විශ්වාසය, සමාජ සහයෝගය සහ බැඳීම පිළිබඳ හැඟීම් සංඥා කරයි. තවද, මෙම හෝමෝන පවුල් බැඳීම් සහ මිත්‍රත්වයට ද උපකාරී වේ. ඔක්සිටොසින් හෝමෝනය ආතති හෝමෝන මුදා හැරීම වළක්වයි, එනිසා ආදරය කරන කෙනෙකු සමඟ කාලය ගත කිරීම ලොකු විවේකයක් ලෙස දැනේ.

මුල් ප්‍රේමයේ විනිශ්චය අත්හිටුවීම මැකී යන විට, එය වඩාත් අවංක අවබෝධයකින් සහ ගැඹුරු සම්බන්ධතාවයකින් ප්‍රතිස්ථාපනය කළ හැකිය. ඔබේ රෝස පැහැති කණ්නාඩි වල පැහැය නැති වීමට පටන් ගන්නා විට, ඔබේ සම්බන්ධතාවයේ ගැටළු වඩාත් පැහැදිලි විය හැකිය.

සම්බන්ධතාවයක් අවසන් වීමට හේතුව කුමක් වුවත්, හෘදයාබාධයක් සමඟ ඇති වන වේදනාව මොළයට දොස් පැවරිය හැකිය. බිඳී යාමේ විපත්තිය, වේදනාව සකසන කලාපයක් වන ඉන්සියුලර් බාහිකය (insular cortex) සක්‍රීය කරයි - ඔබේ වළලුකර උළුක්කු වීම වැනි භෞතික පීඩා මෙන්ම ඹබව ප්‍රතික්ෂේප කිරීම වැනි සාමාජීය පීඩා ඇති කරයි. ටික දිනකට පසුව, ඔබ නැවත වරක් දවල් සිහින දකින හෝ ඔබේ නැතිවූ සහකරු සමඟ සම්බන්ධ වීමට ආශාවෙන් සිටිනු දැකිය හැක. ළඟා වීමට ඇති ආශාව අධික කුසගින්නක් හෝ අධික පිපාසයක් වැනි අධික බවක් දැනෙන්නට පුළුවන. හිටපු සහකරුගේ ඡායාරූප දෙස බලන විට, සිත් තැවුලට පත් පුද්ගලයින් ගේ VTA හි වැඩි ක්‍රියාකාරකම් නැවත පෙන්නුම් කරයි. මතකද? VTA යනු සම්බන්ධතාවයේ ආරම්භක අවධියේදී ආශාව පිළිබඳ හැඟීම් ඇති කළ අභිප්‍රේරණය සහ ප්‍රතිලාභ මධ්‍යස්ථානයයි. මෙම චිත්තාවේගී සුළි සුළඟ ඔබේ ශරීරයේ අනතුරු ඇඟවීමේ පද්ධතිය, ආතති අක්ෂය සක්‍රීය කරයි, ඔබට සලිත වීමක් සහ නොසන්සුන් බවක් දැනේ.

කාලය ගෙවී යත්ම, තර්කනය සහ ආවේග පාලනය අධීක්‍ෂණය කරන මොළයේ ඉහළ බාහික කලාපවලට, මෙම විපත්ති සහ තෘෂ්ණා සංඥාව මත තිරිංග පොම්ප කළ හැක. මෙම කලාප තවමත් පරිණත වෙමින් පවතී නම් නව යොවුන් විය හරහා ඇති වන සම්බන්ධතා නිසා, පළමු හෘදයාබාධය විශේෂයෙන් වේදනාකාරී හැඟීමක් ඇති කිරීම පුදුමයක් නොවේ.

ව්‍යායාම කිරීම, මිතුරන් සමඟ කාලය ගත කිරීම හෝ ඔබේ ප්‍රියතම ගීතයට සවන් දීම වැනි ක්‍රියාකාරකම් මගින් මෙම හෘදයාබාධ ආතති ප්‍රතිචාරය හීලෑ කළ හැකි අතර, හොඳ ස්නායු සම්ප්‍රේෂක ඩොපමයින් මුදා හැරීමට ද හේතු වේ. ප්‍රමාණවත් කාලය සහ සහාය ලැබීමෙන්, බොහෝ දෙනෙකුට මෙවැනි වඩාත් විනාශකාරී හෘදයාබාධයකින් පවා සුව වීමට සහ ඉගෙන ගැනීමට හැකිය.

ආචාර්ය ෂැනන් ඔඩෙල් නිව් යෝර්ක් නගරයේ ජීවත් වන ලේඛිකාවක් සහ විද්‍යාඥවරියෙකි. ඇය වෙල් කෝනෙල් මෙඩිසින් හි ස්නායු විද්‍යාව (දෙසැම්බර් 2019) පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධිය ලබා ගත්තාය, එහිදී ඇය epigenetics (එපිජෙනටික් - ඔබේ හැසිරීම් සහ පරිසරය ඔබේ ජාන ක්‍රියා කරන ආකාරය කෙරෙහි බලපාන වෙනස්කම් ඇති කළ හැකි ආකාරය පිළිබඳ අධ්‍යයනය) සහ මතකය හැදෑරුවාය. විද්‍යාවේ සහ ප්‍රහසනයේ සමතුලිතතාවය සහිත ඇය TED TALKS (Ideas Worth Spreading /පැතිරවීමට වටින අදහස්)  හි The science of falling in love සම්බන්ධව කළ දේශනයකි මේ.

හර් ෂ ලංකේශ්වර

අන්තර් ජාලයේ පිළිගත් ප්‍රභව ඇසුරෙන්


March 8, 2023

පෘථිවි වායුගෝලයෙන් කාබන් ඉවත් කරන, මිනිසුන්ගේ දැවැන්ත යන්ත්‍ර

 

දේශගුණික ව්‍යවසායකයෙකු වන Jan Wurzbacher විසින් මෙහෙයවන ලද Climeworks හි කණ්ඩායම විසින් අයිස්ලන්තයේ ඉදිකරන ලද ලොව ප්‍රථම මහා පරිමාණ සෘජු වායු ග්‍රහණය කිරීමේ සහ ගබඩා කිරීමේ බලාගාරය වන Enter Orca වසරකට කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ටොන් 4,000 ක් වාතයෙන් ඉවත් කිරීමට සමත් වේ.

ගෝලීය උණුසුම පාලනය කිරීම සඳහා පරිසර දූෂණය විශාල ලෙස අඩු කිරීම පළමු පියවරයි. ඊට පසු ඊළඟ පියවර: හැකි තරම් වාතයෙන් අතිරික්ත කාබන් ඩයොක්සයිඩ් අල්ලා ගෙන ආරක්ෂිතව ගබඩා කිරිම හෝ හිතකාරී දෙයකට හිතකර ආකාරයකට පරිවර්තනය කිරීම වේ. ඒ් සදහා අතිරික්ත කාබන් ඩයොක්සයිඩ් උගුලට හසු කර ගැනීමට ස්වභාවික හා තාක්ෂණික විසඳුම් නිර්මාණය කර භාවිතා කළ යුතුය. Jan Wurzbacher විසින් මෙහෙයවන ලද Climeworks හි කණ්ඩායම නිර්මාණය කළ Enter Orca එවැන්නකි.

පරිසරය රැකිම ගැන අප අසා ඇති උද්වේගකාරී විවිධාකාර කථා හෝ උද්ඝෝෂණ නොවන මෙවැනි ප්‍රායෝගික උත්සහයන් අප කොතරම් දුරට අසා තිබේද ? අගය කර තිබේද? පරිසරය රැකීම වෙනුවෙන් එලෙස කළ කටයුතු  සම්බන්ධව TED TALKS  (පැතිරවීමට සුදුසු අදහස්) හි Jan Wurzbacher ගේ දේශනයක් කෙටියෙන්.

හොඳයි අද මම ඇත්තටම සතුටු වෙනවා මම පසුගිය වසර 15ක් තිස්සේ වැඩ කරමින් සිටි දෙයක් ඔබ සමඟ බෙදා ගැනීමට ලැබීම ගැන. නමුත් වඩාත් වැදගත් දෙය නම්, එය ඉදිරි දශක කිහිපය තුළ පෘථිවිය වටා අපට සොයා ගත හැකි සමස්ත නව කර්මාන්තයක පළමු නිදර්ශකය බවට පත්විය හැකි වීම.

එය ස්මාට් ජංගම දුරකථනය වැනි දෙයක් ලෙස සිතන්න. තවමත් තරමක් අවුල් සහගත සහ තරමක් මිල අධික, නමුත් පරිවර්තනීය තාක්ෂණයෙන් ස්මාර්ට්ෆෝන් අප සන්නිවේදනය කරන ආකාරය වෙනස් කර තිබේ. එලෙසම Orca  ට ගෝලීය උණුසුම සමඟ කටයුතු කරන ආකාරය වෙනස් කළ හැකි යැයි මම බලාපොරොත්තු වෙමි. Orca ලොව පුරා ඇති පළමු වාණිජ සෘජු වාතය අල්ලා ගැනීමේ සහ ගබඩා කිරීමේ බලාගාරයයි. එය පරිසර වාතයෙන් CO2 නිස්සාරණය කරන කාර්මික කම්හලකි. අපි දැන් වසරකට වැඩි කාලයක් ක්‍රියා කර ඇත. Orca හදන්න ඩොලර් මිලියන 10කට වඩා වැය වෙනවා. එහි මොඩියුල, අපි CO2 එකතු කරන්නන් ලෙස හඳුන්වන පෙට්ටි අට, ඒවා නිර්මාණය කර ඇත්තේ දිනකට වාතයෙන් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ටොන් 10 කට වඩා ටිකක් නිස්සාරණය කිරීමට ය. එය තරමක් මිල අධික බව පෙනේ. කෙසේ වෙතත්, පිරිවැය ගැන සිතන විට, අපට මිලදී ගත නොහැකි එක් දෙයක් තිබේ, එය කාලයයි. ඊළඟ පියවර, තාක්‍ෂණය වැඩිදියුණු කරමින්, එය ධාරිතාව ටොන් 10 සිට සිය ගණන් ... මිලියන දක්වා ඉහළ නංවයි. අපි ඉදිරියට යන විට සහ පරිමාණය කරන විට, සෑම නව කම්හලක් සමඟම අන්තර්ජාලය හරහා, අපගේ කාර්යක්ෂමතාව ඉහළ යන අතර අපගේ පිරිවැය අඩු වනු ඇත.

Orca සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, අපි වාතය ඇද ගැනීමට පංකා සවි කර ඇත. ඇතුළත sorbent ලෙස හඳුන්වන, අධික සිදුරු සහිත පෙරහන් ද්‍රව්‍යයකි. එය හරහා වාතය ඇද ගන්නා විට, CO2 මෙම ද්‍රව්‍යයේ මතුපිටට බැදේ. එය ජලය උරා ගන්නා ස්පොන්ජියක් ලෙස සිතන්න. CO2 පිරවෙන (සංතෘප්ත) තෙක් උරා ගැනීම සිදුවේ. එවිට මොඩියුල වසා, සෙල්සියස් අංශක 100 දක්වා රත් කර, ඒවායින් සාන්ද්‍රිත CO2 නිස්සාරණය කර ගනියි. අවශ්‍ය ප්‍රධාන බලශක්ති ආදානය වන්නේ සෙල්සියස් අංශක 100 ක පමණ අඩු උෂ්ණත්ව තාපයයි. එය සම්පූර්ණයෙන්ම පුනර්ජනනීය බලශක්තියෙන් බලගැන්වේ.

දැන් බැලූ බැල්මට එය තරමක් පහසු බව පෙනේ, ඇත්ත වශයෙන්ම, එය පිටුපස ඇති ක්‍රියාවලිය තරමක් සරල ය. කෙසේ වෙතත්, එය ක්‍ෂේත්‍රය තුළ යථාර්ථයක් බවට පත් කිරීමේදී, අඛණ්ඩව ක්‍රියාත්මක වන, 24/7, විශ්වාසදායක බලාගාරයක් තිබීම අභියෝගාත්මක වේ.වාතයෙන් CO2 ග්‍රහණය කර ඉවත් කිරීමද අභියෝගයක් වේ. වාතයේ CO2 ගොඩක් නොමැත. වාතයේ ඇති අණු 2500 න් එක් අණුවක් CO2 වේ. එයින් අදහස් වන්නේ වාතයෙන් CO2 ටොන් එකක් පමණක් ලබා ගැනීමට,  වාතය ඝන මීටර් මිලියන දෙකක් (ඔලිම්පික් පිහිනුම් තටාක 800ක් ) පමණ පෙරීමට අවශ්‍යය. ඒ වගේම CO2 ටොන් එකක් පමණ වාතයෙන් පිටතට ගැනීමට එම පෙරහන ඇතුල්වීම හරහා තල්ලු කළ යුතු වාතයේ ප්‍රමාණය කිලෝමීටර 2,000 ක් මෙන් දිගය.තවත් අභියෝගයක් නම්, හොඳම sorbent ද්‍රව්‍ය සොයා ගැනීම අපහසු වීමයි. රෙදි සෝදන යන්ත්‍රයක් නොමැති නම් ඔබ ඔබේ රෙදි සෝදනවා වැනි පළමු sorbents අපගේම දෑතින් නිෂ්පාදනය කළෙමු. මුල් දිනවල ක්ලයිම්වර්ක්ස් හි සම නිර්මාතෘවරුන් වන ක්‍රිස්ටෝෆ් සහ මම ඒ සඳහා ක්‍රියා කළෙමු. අපි පසුගිය වසර 10 තුළ sorbent සාම්පල සිය ගණනක් නිෂ්පාදනය කළා වගේම බොහෝ sorbent විනාශ කලා

දැන් අපි ආපසු ගොස් විශාල පින්තූරය දෙස බලමු. දේශගුණික විපර්යාසයන්ට එරෙහි අපගේ සමස්ත සටන සදහා, ප්‍රථමයෙන් සහ ප්‍රධාන වශයෙන්, ප්‍රායෝගිකව කළ යුතු වැදගත්ම දෙය නම්, හරිතාගාර වායු විමෝචනය දැඩි ලෙස අඩු කිරීමයි. දෙවන පියවරේදී, අප සැමට වායුගෝලයෙන් CO2 නිස්සාරණය කිරීමේ සහ ඉවත් කිරීමේ ධාරිතාව ඉහළ නැංවීමට හැකි වීම වැදගත් වනු ඇත. එසේ නොමැතිව අපගේ දේශගුණික විපත්තිවලින් සිදුවන අතිවිශාල ජීවිත හා දේපල හානි අඩුකර ගැනීමට, අපට අවස්ථාවක් නොලැබෙනු ඇත.

අන්තර්ජාලය ඇසුරෙන් සකස් කළේ

ඩී.හර්ෂ ලංකේශ්වර


February 21, 2023

මොකක්ද මේ ChatGPT

ChatGPT වෙත යොමු කළ ප්‍රශ්නය1- ChatGPT යනු කුමක්ද, එහි භාවිතයන් සහ අවාසි උදාහරණ සමඟින්?

ChatGPT දුන් පිළිතුර1 ChatGPT යනු OpenAI විසින් නිර්මාණය කරන ලද විශාල භාෂා ආකෘතියක් වන අතර එය පරිශීලක යෙදවුම් වලට ස්වභාවික භාෂා ප්‍රතිචාර උත්පාදනය කිරීමට ගැඹුරු ඉගෙනුම් ඇල්ගොරිතම භාවිතා කරයි. එය මිනිසුන්ට සමාන සංවාදයක් අනුකරණය කිරීමට නිර්මාණය කර ඇති අතර chatbots, virtual Assistants සහ පාරිභෝගික සේවා වැනි විවිධ යෙදුම්වල භාවිතා කළ හැක. ChatGPT හි එක් වාසියක් නම්, පුළුල් පරාසයක මාතෘකා සහ ප්‍රශ්නවලට ප්‍රතිචාර දැක්වීමට සහ ඒවාට ප්‍රතිචාර දැක්වීමට ඇති හැකියාවයි. එය පරිශීලකයින්ට ඉක්මන් හා නිවැරදි පිළිතුරු සැපයිය හැකි අතර එමඟින් පාරිභෝගික සේවාවේ පරිශීලක අත්දැකීම සහ කාර්යක්ෂමතාව වැඩිදියුණු කළ හැකිය. අතිරේකව, නිෂ්පාදන නිර්දේශ හෝ පුවත් ලිපි වැනි පරිශීලකයින් සඳහා පුද්ගලාරෝපිත අන්තර්ගත උත්පාදනය කිරීමට එය භාවිතා කළ හැක.

කෙසේ වෙතත්, ChatGPT භාවිතා කිරීමේ විභව අවාසි ද ඇත. එකක් නම්, ChatGPT වල අදාල නිශ්චිතක්ෂේත්‍රය හෝ මාතෘකාව පිළිබඳව පුහුණු කර නොමැති නම්, එය සාවද්‍ය හෝ නොමඟ යවන ප්‍රතිචාර ජනනය කළ හැකිය. උදාහරණයක් ලෙස, පරිශීලකයෙකු වෛද්‍ය ප්‍රශ්නයක් අසන්නේ නම්, ChatGPT විසින් නිවැරදි හෝ පරිශීලකයාගේ නිශ්චිත තත්ත්වයට අදාළ නොවන ප්‍රතිචාරයක් ජනනය කළ හැකිය.

තවත් විභව අවාසියක් නම්, ChatGPT සෑම විටම මිනිස් භාෂාවේ හෝ සංස්කෘතික වෙනස්කම්වල සූක්ෂ්මතාවයන් තේරුම් නොගැනීමට ඉඩ ඇති අතර, එය වරදවා වටහාගැනීම් හෝ වැරදි සන්නිවේදනයන් ඇති කළ හැකිය. නිදසුනක් වශයෙන්, එය උපහාසය හෝ සංස්කෘතික යොමු කිරීම් නොතේරෙනු ඇත, එය නුසුදුසු හෝ ව්‍යාකූල ප්‍රතිචාරවලට තුඩු දිය හැකිය.

සමස්තයක් වශයෙන්, ChatGPT හට බොහෝ විභව භාවිතයන් සහ ප්‍රතිලාභ ඇති අතර, එය ප්‍රවේශමෙන් භාවිතා කිරීම සහ එහි විභව සීමාවන් සහ අවදානම් සලකා බැලීම වැදගත් වේ.

ChatGPT  පිළිතුර එලෙස අවසාන විය.  ඔබට අවශ්‍ය කේතයක් ලියන්න, ලිපි ලියන්න, පරිවර්තනයක් කරන්න, නිදොස් කිරීමක්, කතාවක් / කවියක් ලියන්න යනාදි බොහෝ දේ ChatGPT වලින් ඉල්ලා/විමසා සිටිය හැක. ChatGPT ලබාදෙන පිළිතුරු නිවැරිදි කිරීමට ඔබගේ යොමුවීමේ ප්‍රමාණාත්මක බව ඔබව අගය කිරීම සදහා භාවිතා කිරිමට ඔබගේ ගුරුවරයාට හෝ අවශ්‍ය අන් අයට හැකිය.

ChatGPT  වෙත යොමු කළ ප්‍රශ්නය2මම මගේ රචනය ලියා නැති බවත් Chat GPT එසේ කර ඇති බවත් යමෙකු දැන ගන්නේ කෙසේද?

Chat GPT ප්‍රතිචාරය2- රචනයක් ලිව්වේ මම වගේ කෙනෙක්ද නැත්නම් යන්ත්‍රයක්ද කියලා හරියටම දැනගන්න අමාරුයි. කෙසේ වෙතත්, රචනයක් මිනිසකු විසින් ලියන ලද්දක් නොවන බව යමෙකුට සැක කිරීමට හෝ හඳුනා ගැනීමට හැකි ක්‍රම කිහිපයක් තිබේ. නිදසුනක් වශයෙන්, ලිවීමේ පුනරාවර්තන හෝ අස්වාභාවික භාෂාවක් අඩංගු විය හැකිය, නැතහොත් අන්තර්ගතය ලේඛකයාගේ යැයි කියනු ලබන අධ්‍යාපන මට්ටම හෝ විශේෂඥතාව සඳහා ඕනෑවට වඩා සංකීර්ණ හෝ තාක්ෂණික විය හැකිය. මීට අමතරව, රචනය වෙනත් මූලාශ්‍රවලින් එන පෙළට සමාන හෝ බොහෝ දුරට සමාන (plagiarism) බව  සොයා ගතහොත්, එය කොල්ලකෑමක් ලෙස සලකුණු කළ හැක. රචනයක් ලිවීමට මගේ සහාය භාවිතා කර එය ඔබේම කෘතියක් ලෙස ඉදිරිපත් කිරීම කොල්ලකෑමක් වන අතර එය බරපතල ශාස්ත්‍රීය වරදක් බව සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය.

plagiarism - අන්තර්ජාලයෙන් සෘජුව copy paste කර විභාගවලට පිළිතුරු සකස් කර ඇතැයි සොයාබැලීමට භාවිතා කරන මෘදුකාංග ක්‍රමයක්

ChatGPT ගැන Times of India හි මෙසේ අදහස් පළවී තිබේ.

               OpenAI යනු කෘත්‍රිම බුද්ධි තාක්‍ෂණය වගකීමෙන් සංවර්ධනය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන සමාගමකි. OpenAI 2015 දී Elon Musk, Sam Altman සහ Greg Brockman ඇතුළු ව්‍යවසායකයින් සහ පර්යේෂකයන් විසින් ආරම්භ කරන ලදී. ChatGPT මූලාකෘතියක් ලෙස 2022 නොවැම්බර් 30 දින දියත් කරන ලද අතර දැනුමේ වසම් කිහිපයක් හරහා එහි සවිස්තරාත්මක පිළිතුරු සහ සුසංයෝගී පිළිතුරු සඳහා වේගයෙන් අවධානය දිනා ගත්තේය.

Chat GPT හි වැදගත් ලක්ෂණය වන්නේ මිනිසුන් මෙන් ප්‍රතිචාර ජනනය කිරීමයි. එය චැට්බෝට් එකකට වඩා බොහෝ වැඩි ය. ඔබ එය වැඩසටහනක් හෝ සරල මෘදුකාංග යෙදුමක් ලිවීමට ඉල්ලා සිටියහොත්, එය වැඩසටහන සහ මෘදුකාංග යෙදුම සඳහා ක්‍රියාවලිය සහ කේතීකරණය සමඟ ප්‍රතිචාර දක්වයි. එබැවින්, එය chatbots, AI පද්ධති සංවාද සහ පරිගණක-උත්පාදිත සහායක සඳහා සුදුසු වේ. එය සන්නිවේදනය අතරතුර ප්‍රශ්නවලට ස්වාභාවික පිළිතුරක් ලබා දෙන අතර කතන්දර සහ කවි ද ජනනය කරයි. එය පහත සඳහන් දෑ සඳහා හැකියාව ඇත: කේතයක් ලියන්න, ලිපි ලියන්න, පරිවර්තනය කරන්න, නිදොස් කිරීම, කතාවක් / කවියක් ලියන්න යනාදිය.

ChatGPT මිනිස් රැකියා ප්‍රතිස්ථාපනය කරයිද?

               ChatGPT සහ අනෙකුත් භාෂා ආකෘති වලට පාරිභෝගික සේවා, දත්ත ඇතුළත් කිරීම සහ අන්තර්ගත උත්පාදනය වැනි ස්වභාවික භාෂා සැකසුම් භාවිතයෙන් කාර්යයන් කිහිපයක් ස්වයංක්‍රීය කිරීමට හැකියාව ඇත. කෙසේ වෙතත්, ChatGPT අදහස් කරන්නේ මිනිසුන් ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීම හෝ ආදේශ කිරීම වෙනුවට මිනිසුන්ගේ වැඩ සඳහා සහය දැක්වීම සහ වැඩිදියුණු කිරීමයි. ඔවුන් මිනිසුන්ට තම කාර්යය කාර්යක්ෂමව හා නිවැරදිව නිම කිරීමට සහාය වේ. අතිරේකව, දත්ත විද්‍යාඥයින්, ඉංජිනේරුවන් සහ පර්යේෂකයන් යනු කෘතිම බුද්ධි සංවර්ධනය සහ ක්‍රියාකාරීත්වය සඳහා අවශ්‍ය වන මානව භූමිකාවන් වේ.

කෘතිම බුද්ධි බලයෙන් ක්‍රියාත්මක වන වැඩසටහන් කෙතරම් බලවත් වුවද, ඔවුන්ට කිසිදා නිර්මාණාත්මක හැකියාවක් හෝ මානසික විචක්ෂණශීලී බවක් නොතිබෙනු ඇත, ඔවුන් කිසිවිටෙක මිනිසුන් නොවනු ඇත (ChatGPT විසින් විශිෂ්ට නිර්මාණාත්මක කාර්යයන් කිහිපයක් ජනනය කරමින් සිටියද).  කෘතිම බුද්ධි පද්ධති සඳහා පුහුණු කිරීම සඳහා මානව යෙදවුම් සහ මිනිසුන්ගෙන් සුදුසු පුහුණුවක් අවශ්‍ය වේ, එය වර්තමාන සිදුවීම් පිළිබඳ ඔවුන්ගේ තොරතුරු සීමා කරන අතර මිනිසුන් සුමට ක්‍රියාකාරිත්වය සඳහා තීරණාත්මකව ක්‍රියා කරයි. ChatGPT මඟින් නිපදවන කාර්යය සඳහා මානව කරුණු (නීතියට පටහැනි නොවන බව, සාවද්‍ය නොවන බව යනාදිය) පරීක්ෂාව සහ සෝදුපත් කියවීම ද වැදගත් වේ.

අපි ChatGPT යනු කුමක්ද සහ එය ක්‍රියා කරන ආකාරය කෙසේද යන්න ඉගෙන ගත් පරිදි?. කෘත්‍රිම බුද්ධිය දියුණු කර ඇත්තේ සංකීර්ණ ක්‍රියාවන් පහසු කිරීම සඳහා බව පැහැදිලි වන අතර ChatGPT මිනිසුන් සඳහා නිවැරදි අන්තර්ගතයන් උත්පාදනය කිරීමට සහය වීමට සහ උපකාර කිරීමට යන බව පැහැදිලිය. ChatGPT භාවිතා කිරීමට නිදහස් නොවන මෙවලමක් ලෙස අපේක්ෂා කරන අතර එයට පරිශීලකයින්ගෙන් දායකත්වයක් අවශ්‍ය වේ. By Times of India.

මයික්‍රොසොෆ්ට් සහ වින්ඩෝස් මෙහෙයුම් මෘදුකාංග තැනූ බිල් ගේට්ස් "ChatGPT අපේ ලෝකය වෙනස් කරයි. නමුත් එයින් ඔබේ රැකියාව අවදානමේ පවතින බව අදහස් නොකරයි." යයි ප්‍රකාශ කර ඇත. ChatGPT සම්බන්ධ බොහෝ විවිධාකාර පුවත් අන්තර්ජාලයෙන් හෝ වෙනයම් ආකාරයකින් දැනගත හැක.

කෙසේවෙතත් (i) පරිශීලක විමසුම්වලට "මිනිස් වැනි" ප්‍රතිචාර ජනනය කිරීමේ හැකියාව සහ (ii) පොදු ප්‍රවේශ්‍යතාව Chat GPT ට ඇත. බොහෝදෙනා භාවිතා කරන ජංගම දුරකථන මෙන්ම Chat GPT භාවිතා කිරීම තමා කැමති නම් පමණක් සිදු වනු ඇති අතර භාවිතා කරන්නා හා නොකරන්නා අතර පරතරයක් ඇති වී තිබේදැයිද සොයා බැලීම අපහසු නොවේ.

අන්තර්ජාලය ඇසුරෙන් සකස් කළේ   හර් ෂ   ලංකේශ්වර

January 3, 2023

ලී දඬු වලින් හදපු ඩ්‍රෝන යානයක්

            

ගුවන් හා අභ්‍යවකාශයේදී ඩ්‍රෝන යානයක් යනු නියමු රහිත ගුවන් යානයක් හෝ අභ්‍යවකාශ යානයකි. එය සඳහා තවත් යෙදුමක් වන්නේ "මිනිසුන් රහිත ගුවන් වාහනය" හෝ UAV ය. පෘථිවියේ, ඩ්‍රෝන බොහෝ විට හමුදා අරමුණු සඳහා භාවිතා කරනු ලබන්නේ ඒවා සටන් කලාපවල ගුවන් නියමුවෙකුගේ ජීවිතය අවදානමට ලක් නොකරන බැවිනි.

සාමාන්‍ය විනෝදාංශ ඩ්‍රෝන යානයක් සාදා ඇත්තේ කාබන් ෆයිබර් හෝ ප්ලාස්ටික් වලින් සාදන ලද රාමු මත ඉලෙක්ට්‍රොනික කොටස් එකලස් කිරීමෙනි. නමුත් මෙම පියාසර යන්ත්‍ර අඛණ්ඩව සංවර්ධනය වන බැවින්, ඩ්‍රෝන විවිධ ආකාරවලින් පැමිණිය හැකිය.

ආන්තික අවස්ථාවක් ලෙස, මෑතකදී Twitter හි බෙදාගත් Drone එකක් වන The quadcopter, ලී කූරු හයකින් සාදන ලද ශරීරයක් සහිත ඩ්‍රෝන යානයකි.එය රොටර් (rotors), වයර් සහ අතිශය අවම රාමුවක් වටා ඔතා ඇති පාලන ඒකකයකින් සමන්විතය. එහි සිරස්තලයක අරාබි භාෂාවෙන් කියවෙන්නේ, "යේමනය qat දඬු වලින් ගුවන් යානා නිපදවයි" යනුවෙනි. තත්පර කිහිපයකින් ඩ්‍රෝන් යානය ඉහළට නැගී පියාසර කරයි.

 මෙම සැලසුමේ ඇති ලොකුම වාසිය නම් ප්‍රධාන ද්‍රව්‍ය ලබා ගත හැකි වූ පසු - බැටරියක්, ග්‍රාහකයක්, කුඩා මෝටර කිහිපයක්, ප්‍රචාලක සහ වයරින් මගින් එවැනි ඩ්‍රෝනයක් එකලස් කළ හැකි බව සැමුවෙල් වාර්තා කරයි. නාවික විශ්ලේෂණ මධ්‍යස්ථානයේ විශ්ලේෂකයෙකු වන සැමුවෙල් බෙන්ඩට්, නව ඇමරිකානු ආරක්ෂාව සඳහා වූ මධ්‍යස්ථානයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ සාමාජිකයෙකි..

කැපී පෙනෙන දෙය නම් මෙම ඩ්‍රෝන යානය ගුවන් යානය අවම කොටස් දක්වා කෙටි කර ඇති ආකාරයයි. Wee flying machine යනු මෝටර, ලිවීම්, පාලනය, qat ශාකය සිට කඳන් සියල්ලටම ඇලවිය හැකි දෙයකි.  “මෙම වීඩියෝවේ ප්‍රධාන කරුණ නම්, නොමිලේ ලබා ගත හැකි ඕනෑම නිෂ්පාදනයකින් quadcopter රාමුව එකලස් කළ හැකි බවයි. ඉතිරි සංරචක සාපේක්ෂ වශයෙන් පහසුවෙන් ප්‍රසම්පාදනය කිරීමට හෝ අවශ්‍ය නම් ත්‍රිමාණ මුද්‍රණය කළ හැක.

චීනයේ DJI දිගු කලක් තිස්සේ අඩු වියදම් සහ විශාල ඩ්‍රෝන යානා නිෂ්පාදනය කිරීමේ කර්මාන්තයේ ප්‍රමුඛයා වුවද, මේවා විවිධ සමාගම් විසින් සාදනු ලැබේ. DJI ඩ්‍රෝන යානාවලට කෙතරම් කල් පවතින පැවැත්මක් තිබේද යත්, ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී පැවති ලේසර් ආයුධ ප්‍රදර්ශනයටඉදිරිපත් කරන ඔවුන්ගේ ඩ්‍රෝන යානා පිළිබදව බොහෝදෙනා විමසිලිමත් විය.

ස්ටික් (stick) ඩ්‍රෝන් හි කැපී පෙනෙන දෙය නම් එහි සැලසුමේ සරල බවයි, විශාල ප්ලාස්ටික් වෙනුවට බැහැර කිරීමට නියම කර ඇති කූරු භාවිතා වේ. මෑත රොබෝ තාක්ෂණය පිළිබඳ සම්මන්ත්‍රණයක දී ඉදිරිපත් කරන ලද තවත් විකල්පයක් නම්, ඩ්‍රෝන යානයක් සෑදීමයි, එහි පියාපත්ම භාණ්ඩයක් ලෙස ප්‍රවාහනය කළ හැකි අතර බෙදාහැරීමේදී පරිභෝජනය කළ හැකිය.

මෙම අවස්ථාවේ දී, ඩ්‍රෝන යානයේ පියාපත් සහල්, කේක් වලින් සාදා ඇත.

පර්යේෂකයන් විසින් මෙම අර්ධ වශයෙන් ආහාරයට ගත හැකි ඩ්‍රෝන යානවල පියාපත් සම්පීඩිත පිම්බුණු සහල් වලින් (සහල් කේක් හෝ රයිස් කුකීස් වැනි) නිර්මාණය කර ඇත්තේ ආහාර ද්‍රව්‍ය ප්‍රසාරණය කරන ලද පොලිප්‍රොපිලීන් (ඊපීපී) පෙන වලට සමාන වීම හේතුවෙනි. EPP foam යනු ඩ්‍රෝන යානා වල පියාපත් ද්‍රව්‍ය ලෙස බහුලව භාවිතා වන දෙයක් වන්නේ එය ශක්තිමත් සහ සැහැල්ලු නිසා ය; පිම්බුණු සහල් එම ගුණාංග බෙදාහදා ගනී,” IEEE Spectrum හි Evan Ackerman ලියයි.

IEEE Spectrum විසින් ප්‍රදර්ශනය කරන ලද තවත් ඩ්‍රෝන යානයක්, එදිනෙදා ද්‍රව්‍ය වලින් ඩ්‍රෝන යානයක් සෑදීම කොතරම් පහසුද යන්න පෙන්වා දුන්නේය. මෙම උපකරණය බත්, කේක් වලින් නිර්මාණය කර ඇති අතර හදිසි අවස්ථාවකදී එය ආහාරයට ගත හැකි බව එහි නිෂ්පාදකයින් පෙන්වා දී ඇත.

“කුමන හේතුවක් නිසා හෝ ඇත්ත වශයෙන්ම ආහාර අවශ්‍ය වන සහ වෙනත් ආකාරයකින් එයට ප්‍රවේශ වීමට හැකියාවක් නොමැති කෙනෙකුට ඵලදායී හා කාර්යක්ෂමව ආහාර බෙදා හැරීමට කටයුතු කිරීම, අදහස නම් ඔබට ඒවන් ඩ්‍රෝන් යානයක් කෙලින්ම ඔවුන් වෙත පියාසර කර අමතර දිනක් හෝ දෙකක් තබා ගත හැකිය. ඔබට පැහැදිලිවම ඩ්‍රෝන් යානය පසුව ආපසු නොලැබෙනු ඇත (එහි පියාපත් විනාශ වී ඇති නිසා), නමුත් එය වැදගත් කැලරි ලබා දීමෙන් කෙනෙකුව ජීවත් කරවීම සඳහා ගෙවිය යුතු කුඩා මිලකි, ”යැයි ප්‍රවෘත්තියේ සදහන් වී ඇත. 

අනතර්ජාලයේ කීර් තිමත් වෙබ් අඩවි ඇසුරෙන්


mRNA මගින් වෛද්‍ය විද්‍යාවේ විප්ලවයක් ඇති කළ හැකිද?

 mRNA මගින් වෛද්‍ය විද්‍යාවේ විප්ලවයක් ඇති කළ හැකිද? විද්‍යාඥයෝ දශක ගණනාවක් තිස්සේ mRNA අධ්‍යයනය කරමින් සිටිති. mRNA එන්නත් එහි ආරම්භය පමණක් වන අතර mRNA" වෛද්‍ය විද්‍යාවේ ප්‍රෝටීන ගැන ය. සරලව කිවහොත් ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට ඇතැම් රෝග වැළැක්වීමට හෝ රෝග වලට ප්‍රතිකාර කිරීමට උපකාර කළ හැකි නිශ්චිත ප්‍රෝටීනයක් සෑදීමට, mRNA ශරීරයට උගන්වයි.

අපගේ ශරීරය තනිවම රෝග වලට එරෙහිව සටන් කරන ආකාරය, මැසෙන්ජර් RNA ඖෂධය (එම් ආර් එන් ඒ්) “උගන්වයි”, එය COVID-19 සඳහා වූ පෙරළිකාර ප්‍රතිකාර වලට මඟ පෙන්වන අතර, අනාගතයේදී, පිළිකා, උණ සහ සහස්‍ර ගණනාවක් තිස්සේ මනුෂ්‍යත්වයට හොල්මන් කරන වෙනත් රෝග සඳහා ප්‍රතිකාරයක් වන බව COVID-19 එන්නත වේගයෙන් නිර් මාණය කිරීමට ප්‍රධාන පෙළේ දායිකාවක් වූ Moderna හි ප්‍රධාන විද්‍යාත්මක නිලධාරිනිය සහ RNA පරයේෂක  Melissa J. Moore පවසන්නීය. ඇය, TED TALKS  (ප්‍රචලිත කිරීමට වටිනා අදහස් ) හි ඉදිරිපත් කළ තොරතුරු ස්වල්පයක් පහත දක්වන අතර සම්පූර්ණ විස්තරය ඔබට රිසි සේ තේරුම් ගැනීමට   https://www.ted.com/talks/melissa_j_moore_  වෙත පිවිසෙන්න.

අප සෑදී ඇත්තේ ප්‍රෝටීන වලිනි අපේ සිරුරේ ඇති සෑම සෛල ට්‍රිලියන 30 කම ප්‍රෝටීන් අණු බිලියන 1ත් 10ත් අතර ප්‍රමාණයක් අඩංගු වේ. එනම් අප දන්නා විශ්වයේ ඇති තරු තරම් ප්‍රෝටීන් අණු අපේ සිරුරේ ඇත. තවද සෑම සෛලයකම ප්‍රෝටීන අඩංගු වේ. ප්‍රෝටීන, සෛලවල "වැඩ අශ්වයන්" වන අතර ශරීරය විවිධ ප්‍රෝටීන වර් ග100,000 කට වඩා සාදයි. ශරීරය නිවැරදි ප්‍රෝටීන් ප්‍රමාණය හෝ වරගය නිපදවන්නේ නැති විට, එය පිළිකා හෝ පරිවෘත්තීය රෝග වැනි තත්වයන් ඇති කළ හැකිය. එනිසා සෞඛ්‍යය පවත්වා ගැනීමට සහ රෝග වැළැක්වීම සඳහා ප්‍රෝටීන් අත්‍යාවශ්‍ය වේ.

උදාහරණයක් ලෙස, ඉන්සියුලින් යනු රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමට ශරීරයට උපකාර කරන ප්‍රෝටීනයකි. ශරීරය ප්‍රමාණවත් තරම් ඉන්සියුලින් නිපදවන්නේ නැති විට පළමු වර්ගයේ දියවැඩියා රෝගී තත්වය ඇති වේ‌.    

                  

සමේ ඇති කොලජන් ප්‍රෝටීනය අපගේ සම දැඩි නමුත් නම්‍යශීලී කරයි. අපගේ මාංශ පේශිවල ඇති ඇක්ටින් සහ මයෝසින් ප්‍රෝටීන් අපට චලනය වීමට ඉඩ සලසයි. අපගේ රුධිරය හීමොග්ලොබින් වලින් පිරී ඇත, ඔක්සිජන් රැගෙන යයි. රෝග වලින් අපව ආරක්ෂා කරන ප්‍රතිදේහ සහ අපගේ තුවාල වසා දමන කැටි ගැසීමේ සාධක. මෙය මිනිස් සිරුරේ පරිවෘත්තීය වගුවයි. මේ සියල්ල ඔබගේ ශරීරයේ ඇති ප්‍රතික්‍රියාවන් වන අතර දැන් ඔබව ජීවමානව සහ හොඳින් තබා ගනී. ඒ සෑම ප්‍රතික්‍රියාවක්ම විවිධ ප්‍රෝටීන් මගින් උත්ප්‍රේරණය කරනු ලබයි. (රූපය 1- මිනිස් සිරුරේ පරිවෘත්තීය වගුවයි   රූපය 2 - metabolic pathways-protien in blue වඩා පැහැදිළි රූප වෙබ් පිටු).

එහි නමට අනුව, mRNA (messenger RNA) යනු පණිවිඩකරුවෙකි. එය ප්‍රෝටීන සෑදීමට උපකාර වන සෛලවල අනෙකුත් සංරචක සමඟ අන්තරක්‍රියා  කර" ශරීරයට තමන්ගේම ඖෂධයක් සාදා ගන්නා ආකාරය උගන්වයි. විද්‍යාඥයින් විසින් එක් එක් mRNA නිරමාණය කර ඇත්තේ අවශ්‍ය කරන විශේෂිත ප්‍රෝටීනයක් සෑදීමට සෛල වෙත උපදෙස් ලබා දීම සඳහාය.

mRNA ඖෂධයක් සෑදීමේදී එම mRNA ඖෂධය ආරක්ෂා කිරීමට සහ සෛල තුළට බෙදා හැරීමට උපකාර කිරීම සඳහා, mRNA ලිපිඩ හෝ මේදවලින් ඔතා ඇත. දැන් ශරීරයට mRNA ලබා දෙන්නේ එන්නතක් ලෙසයි. අනාගතයේදී එය තැම්බුම්සාරයක් (an infusion) විය හැකිය. එන්නත ලබා දුන් පසු, ශරීරය mRNA හි උපදෙස් අනුව අදාල නිවැරිදි ප්‍රෝටීන් සාදයි. සෑම mRNA නිශ්චිත ප්‍රෝටීනයක් සෑදීමට උපදෙස් දරයි. මෙම උපදෙස් "බ්ලූප්‍රින්ට්" වැනිය. mRNA මෙම උපදෙස් ලබා දෙන අතර සෛල ප්‍රෝටීන එකට තබයි.

mRNA එහි කාර්යය අවසන් වූ පසු ශරීරය විසින් එය බිඳ දමනු ලබන බැවින් mRNA වැඩි වේලාවක් ශරීරයේ රැඳී නොසිටියි. තවද එය ස්ථිර වෙනස්කම් ඇති නොකරයි. DNA වෙනස් නොකරයි.

 අන්තර් ජාලයේ පිළිගත් වෙබ්ජාල අනුසාරයෙනි.