Bringing you the latest information in the field of Technology and Research

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

Authored by National Vidatha Network Writers

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

Adapted from renowned international sources

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

Educational blog for future generation of the nation

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

Project of the Ministry of Science,Technology and Research, Sri Lanka

විද්‍යා,තාක්ෂණ හා පර්යේෂණ අමාත්‍යාංශයෙන් ජාතියේ දරුවන්ට පිදෙන තිළිණයකි | நாட்டு குழந்தைகளுக்கான விஞ்ஞான தொழில்நுட்பவியல் ஆராய்ச்சி அமைச்சின் வெகுமதி

December 22, 2022

කුරුළු රංචු භියකර පලවාහරින, ඩ්‍රෝන රොබෝ උකුස්සා - (Robotic falcon scares birds)

   
දැන් ඩ්‍රෝන යානා කුරුල්ලන් බිය ගැන්වීමට භාවිතා කරයි, Groningen විශ්ව විද්‍යාලය, Tuscia විශ්ව විද්‍යාලය, Roflight, Lemselobrink සහ Royal Netherlands ගුවන් හමුදාවේ පරීක්ෂක කණ්ඩායම විසින් කුරුලු රංචු පලවා හැරීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස පෙරෙග්‍රීන් උකුස්සෙකු මෙන් පෙනෙන පරිදි පියාසර කිරීම සඳහා නිර්මාණය කරන ලද RobotFalcon නම් රොබෝ යන්ත්‍රය නිර්මාණය කර, ඉදිකර පරීක්ෂා කර ඇත. මෙම කණ්ඩායම ඔවුන්ගේ ප්‍රවේශය ජර්නල් ඔෆ් රෝයල් සොසයිටි ඉන්ටර්ෆේස් හි විස්තර කර තිබේ

ගුවන් තොටුපල අවට කුරුල්ලන්, තනිවම හෝ රංචු වශයෙන්, පියාසර කරන ගුවන් යානාවලට අනතුරක් වී ඇත. ගුවන් යානයක් කුරුල්ලෙකුට පහර දෙන විටද හානි සිදු වේ. කුරුල්ලන් ගොවි බිම්වල බෝග වගාවන් විනාශ කරන බවද දැක් වේ. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, ඔවුන් එම ප්‍රදේශවල රැස්වීම වැළැක්වීමට ක්‍රම කිහිපයක් භාවිත වේ. මේවාට සාම්ප්‍රදායික භියගන්වන්නන් (පම්බ්යන්), කුරුළු විපත්ති, ඝෝෂා වැනි පටිගත හඬ වාදනය  මෙන්ම සම්ප්‍රදායික පක්ෂි නාශක විෂ, තුවක්කු හෝ පුහුණු වූ ගොදුරු කුරුල්ලන් සම්බන්ධ කරගැනීම් වැනි  මාරාන්තික ප්‍රවේශයන්ද ඇතුළත්ය.

https://youtu.be/vOohv_bTiu8?t=15

රොබෝ ෆැල්කන් ප්‍රමාණයෙන්, හැඩයෙන් සහ වර්ණයෙන් පෙරෙග්‍රීන් උකුස්සෙකුට සමාන වන අතර පියාපත් සෙමීටර 70 ක්, බර ග්‍රෑම් 245 ක් වන අතර තත්පරයට මීටර් 15 ක වේගයෙන් පියාසර කරයි. එහි කාක්ෂමතාවය පරීක්ෂා කිරීම සඳහා, පර්යේෂකයන් විසින් විවිධ කුරුළු රැන් 54 ක් මත අත්හදා බැලීම් සිදු කරන ලදී. RobotFalcon හට මිනිත්තු 5ක් ඇතුළත ඉලක්ක කරගත් පක්ෂීන් සියල්ල ඉවත් කිරීමට හැකි වූ අතර, සම්මත ඩ්‍රෝන යානයකට එම කාලසීමාව තුළදී විවිධ කුරුළු රැන් 56 ක සිටින පක්ෂීන්ගෙන් සියයට 80 ක් පමණක් ඉවත් කළ හැකියාව ඇත. කණ්ඩායම මාස තුනක් පුරා එකම කුරුල්ලන් රංචුවක් සමඟ විවිධ පරීක්ෂණ පැවැත්වූ අතර කිසිදු පුරුද්දක් සොයා ගත්තේ නැත.  කුරුළු රැන් එය කොපමණ වාරයක් දුටුවත් ඔවුන් එයට බිය විය.

  
කෙසේ වෙතත්, වත්මන් මූලාකෘතියේ බැටරි ආයු කාලය මිනිත්තු 15 ක් වන අතර මිනිස් ක්‍රියාකරුවෙකු අවශ්‍ය වේ. අනාගතයේදී, මිනිස් මැදිහත්වීමේ අවශ්‍යතාවය අඩු කිරීම සඳහා පාලන යාන්ත්‍රණය ස්වයංක්‍රීය කළ හැකිය.

පිරිමි පෙරෙග්‍රීන් උකුස්සෙකුගේ ආනුභාවයෙන් පියාසර කරන රොබෝවෙකුට පියාසර කිරීමෙන් මිනිත්තු 5 ක් ඇතුළත කෙත්වල සිටින පක්ෂීන් රංචු බිය ගන්වා සාමාන්‍යයෙන් පැය හතරක් දක්වා කාලයකට  ඔවුන්ව ඈත් කළ හැකිය. ගෙවතු වගාවන්ට හඩ් ගෙවතුවලට විශාල ලෙස හානි කරන වඳුරන් වැනි සතුන්ද ජිවිත හානි නොකර පළවාහැරීමේ මෙවැනි ක්‍රම නිර්මාණය වනු  ඇත.

අන්තර්ජාලයේ කීර් තිමත් වෙබ් අඩවි ඇසුරෙන්

මැලේරියාව සඳහා එන්නතක් - (vaccine for malaria )

    

මැලේරියා එන්නත යනු මැලේරියාව වැළැක්වීම සඳහා භාවිතා කරන එන්නතකි. 2022 වන විට EU වලින් පිටත භාවිතයට අනුමත එකම එන්නත Mosquirix යන වෙළඳ නාමයෙන් හඳුන්වන RTS,S වේ.

මැලේරියාව නිසා සෑම වසරකම ලොව පුරා මිලියන භාගයක් පමණ මිනිසුන් මිය යන බව වාර්ාවල සදහන් වේ. බිල් ගේට් බ්ලොග් හි දක්වන පරිදි මදුරුවන් මෙතරම් භයානක වන්නේ ඇයි? භයානකම මැලේරියාව මගින් සෑම වසරකම මිනිසුන් 600,000 කට වඩා මිය යයි; තවත් මිලියන 200ක් පමණ මිනිසුන්ව දින ගණනාවකට අකර්මණ්‍ය කරයි. එය ලෝක ජනගහනයෙන් අඩකට තර් ජනයක් වන අතර වාර් ෂිකව ඩොලර් බිලියන ගණනක ඵලදායිතාව අහිමි කරයි. ඩෙංගු උණ, කහ උණ සහ එන්සෙෆලයිටිස් වැනි රෝග අනෙකුත් මදුරුවන් මගින් බෝවන රෝග වේ. මදුරු විශේෂ 2500 කට වඩා ඇති අතර ඇන්ටාක්ටිකාව හැර ලෝකයේ සෑම කලාපයකම මදුරුවන් දක්නට ලැබේ. උච්චතම අභිජනන කාලවලදී මදුරුවන්වේයන් සහ කුහුඹුවන් හැර පෘථිවියේ අනෙකුත් සෑම සත්වයෙකුටම වඩා වැඩි වේ. ඒවා ජනගහන රටාවන්ට මහා පරිමාණයෙන් බලපායි:

 GlaxoSmithKline's Mosquirix - එන්නත දශක ගණනාවක් තිස්සේ නිපදවා ඇත - එය මැලේරියාව ඇති කරන පරපෝෂිතයන් පහෙන් වඩාත්ම මාරාන්තික වන සහ අප්‍රිකාව පුරා බහුලව පවතින වික්‍රියාව වන Plasmoduim falciparum වලට එරෙහිව ප්‍රතිශක්තිකරණ ප්‍රතිචාරයක් ජනනය කරයි. එන්නත් කිරීම දරුණු මැලේරියාවලට එරෙහිව සියයට 50 ක් පමණ ඵලදායී වන අතර, වසරකට පසු කාර්යක්ෂමතාවයේ සැලකිය යුතු පහත වැටීමෙන් පසුව වුවද එය තවමත් මාරාන්තික රෝගය වැළැක්වීම සඳහා හොඳම ක්‍රමයකි.

මෙම එන්නතට ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙන් අනුමැතිය ලැබිම එය පුළුල් බෙදා හැරීම සහ භාවිතය සඳහා ඉදිරියට යාමට ඉඩ සලසන වෙනසකි. මේ සම්බන්ධව ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙන් මෙලෙස අදහස් දක්වා තිබේ.

මධ්‍යස්ථ සහ ඉහළ මැලේරියා සම්ප්‍රේෂණයක් සහිත උප සහරා අප්‍රිකාවේ මැලේරියා ආවේණික රටවලට මෙම එන්නත ඉතා වැදගත් වනු ඇත. එය අවුරුදු පහට අඩු දරුවන්ට ලබා දෙනු ඇත, පළමු මාත්‍රාව මාස පහකින් ආරම්භ වේ. මෙය ඉලක්‌ක කළ යුතු වැදගත් වයස්‌ කාණ්ඩයක් වන්නේ ඔවුන් ඉහළම අවදානමට ලක්ව සිටින බැවිනි. 2019 දී මරණ 409,000 න් තුනෙන් දෙකක් වයස අවුරුදු පහට අඩු ළමයින් ය.

මැලේරියා එන්නත අප්‍රිකානු ළමුන් අධ්‍යයනය කිරීමේදී සෘතුමය පසුබිමක 77% ක කාර්යක්ෂමතාවයක් ලබා ගනී.

ක්‍රියාත්මක කිරීමේ නියමු එන්නත්, මදුරු දැල් ආවරණයක් නොමැතිව නිදා ගත් ළමුන්ගෙන් 60-70% දක්වා ළඟාවී ඇත. මෙම එන්නත ලබාගෙන එය සැබෑ ලෝක පසුබිමක ප්‍රතිඵල, පෙර අත්හදා බැලීමේ දී දුටු ප්‍රතිඵලයම පෙනෙනු ඇත්ද යන්න සොයා බැලිය යුතු ප්‍රධාන කරුණක් විය. එම ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දීමට හොඳම ක්‍රමය වන්නේ විවිධ සැකසුම් සහ සන්දර්භ හරහා සොයා බැලීමයි. එයට ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියේ ධාරිතාව සහ ශක්තිය ඇති නමුත් රටවල් තුළ පවා ඔවුන්ට ආවේනික වෙනස් වන සම්ප්‍රේෂණ ගතිකත්වය සහ වසංගතවේදය ද ඇත. ප්‍රතිශක්තිකරණය බොහෝ රටවල ඉතා විශාල පරිමාණයෙන් ක්‍රියාත්මක වේ. එබැවින් සැබෑ ලෝකයේ එය ක්‍රියා කරන ආකාරය දැන ගැනීමට අවශ්‍ය නම්, එම අත්දැකීම හැකිතාක් අනුකරණය කිරීමට උත්සාහ කළ යුතුය.

මෙම නියමු ව්‍යාපෘතියේ අනෙක් කාරණය ආරක්ෂාවයි. අදියර 3 අත්හදා බැලීමේදී දක්නට ලැබෙන සමහර ආරක්ෂණ ගැටළු සාමාන්‍යයෙන් ඉතා දුර්ලභ වන අතර එනිසා සැබෑ ලෝකයේ තත්වය තුළ ඒවා හඳුනා ගැනීමට ඉතා විශාල ජනගහනයක් අවශ්‍ය වේ. එබැවින් එන්නත් කරන කණ්ඩායම සහ සංසන්දනාත්මක කණ්ඩායම අතර වෙනස්කම් හඳුනා ගැනීමට ප්‍රමාණවත් සහභාගිවන්නන් සිටීම වැදගත් වේ. මාත්‍රාව මිලියන 2 කට වඩා ලබා දීමෙන් පසුව, එන්නත හොඳ ආරක්ෂිතයක් බවට විශ්වාසයක් තිබේ.

මේ අතර පසුගිය සැප්තැම්බර් මාසයේදී, ඔක්ස්ෆර්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ විද්‍යාඥයින් විසින් "ලෝකය වෙනස් කරන" විභවයක් සහිත මැලේරියා එන්නතක් නිපදවා ඇති බවත් වාර්තා වේ. Oxford කණ්ඩායම කියා සිටින්නේ ඔවුන්ගේ ප්‍රවේශය Mosquirix - එන්නතට වඩා වඩාත් ඵලදායී වන අතර වඩා විශාල පරිමාණයකින් නිෂ්පාදනය කළ හැකි බවයි. Nanoro, Burkina Faso හි ළමුන් 409 දෙනෙකුගේ පරීක්ෂණ ප්‍රතිඵල ලැන්සෙට් බෝවන රෝග සඟරාවේ ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත. එය ආරම්භක මාත්‍රා තුනක් පෙන්නුම් කරන අතර, පසුව බූස්ටරයක් මගින් වසරකට පසුව 80% දක්වා ආරක්ෂාව සපයා තිබේ.

කෙසේ වෙතත්, කණ්ඩායම ඉදිරි සති කිහිපය තුළ ඔවුන්ගේ එන්නත අනුමත කිරීමේ ක්‍රියාවලිය ආරම්භ කරන බවත් එහෙත් අවසාන තීරණය වසර අවසානයට පෙර ළමුන් 4,800 ක විශාල අත්හදා බැලීමක ප්‍රතිඵල මත රඳා පවතීන බවද වාර් තා වේ.

අන්තර්ජාලයේ කීර් තිමත් වෙබ් අඩවි අනුසාරයෙන්


November 28, 2022

නව වානේ නිෂ්පාදනය කාබන් ඩයොක්සයිඩ් වෙනුවට අතුරු නිෂ්පාදනයක් ලෙස ජලය නිපදවයි.- (New Steel Production Produces H2O not CO2)

 

බොහෝ වැදගත් තීරණ ගන්නන් සහ දේශගුණ ක්‍රියාකාරීන් දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ රාමු සම්මුතියේ (COP27) පාර්ශකරුවන්ගේ 27 වැනි සමුළුව, මෙම නොවැම්බර් මාසයේදී ඊජිප්තු වෙරළබඩ නගරයක් වන Sharm El-Sheikh හි පැවැත්විණි.

මෙම අවස්ථාවෙහිදී, වඩ වඩාත් තීරණාත්මක දේශගුණික හදිසි අවස්ථාවන්ට මුහුණ දීමේ අරමුණින් වැදගත් දේශගුණික තීරණ සාකච්ඡා කරන ලදී. මෙයට දේශගුණික විපර්යාසවලට එරෙහිව සටන් කිරීමේ ක්‍රම සහ ගෝලීය හරිතාගාර වායු විමෝචනය අඩු කිරීමට උපකාර වන විසඳුම් ඇතුළත් විය.

නූතන ජීවිතයේදී වානේ අත්‍යාවශ්‍ය වේ. එය අපගේ නිවාස, පාලම්, මෝටර් රථ, වෛද්‍ය උපකරණ සහ තවත් බොහෝ දේවල සදහා අවශ්‍ය වේ. අවාසනාවකට, වානේ කර්මාන්තය ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම සඳහා ලොව විශාලතම දායකයන්ගෙන් එකකි. 2020 දී එය ගෝලීය CO2 විමෝචනයෙන් සියයට 7 සිට 9 දක්වා දායක විය.

 සාම්ප්‍රදායිකව, වානේ නිෂ්පාදනය කරනු ලබන්නේ පිපිරුම් උදුන මගිනි, එය සියවස් ගණනක් පැරණි ක්‍රියාවලියකි. ඇත්ත වශයෙන්ම, පළමු පිපිරුම් උදුන 14 වන සියවසේ දර්ශනය වූ අතර දිනකට වානේ ටොන් 1 ක් පමණ නිපදවන ලදී. එය ගල් අඟුරු සහ කෝක් භාවිතා කරන ලද ක්‍රියාවලියක් වූ අතර මෙය මිල කළ නොහැකි වානේ නිපදවන ලද නමුත් වඩා හානිකර අතුරු නිෂ්පාදනයක් වූ CO2 ද ඇති විය.

ස්වීඩන් වානේ සමාගමක් වන SSAB වානේ සෑදීමේ ක්‍රියාවලිය ප්‍රතිනිර්මාණය කරමින් දීර්ඝ කාලයක් පැවැති මෙම ගැටලුව විසදීමට, 2026 තරම් ඉක්මනින් කාර් මික පරිමාණයෙන් පොසිල රහිත වානේ නිපදවිමට සමත්ව තිබේ.

   

නව තාක්ෂණය HYBRIT ලෙස හඳුන්වන අතර හයිඩ්‍රජන් මත පදනම් වූ සෘජු අඩු කිරීම නම් ක්‍රමයක් භාවිතා කරයි. මෙයට යකඩ පෙති (ෆොසිල ඉන්ධන නොමැතිව සැකසූ) ඇතුළත් වන අතර ලෝපස් අඩු කිරීමේ ක්‍රියාවලියේදී භාවිතා වන ගල් අඟුරු සහ කෝක් වෙනුවට හයිඩ්‍රජන් භාවිතා කරයි. එවිට CO2 විමෝචනය නැවතී ඒ් වෙනුවට ජලය විමෝචනය සිදු වේ. අවසාන නිෂ්පාදනය CO2 දූෂණයෙන් තොරව වඩාත් පරිසර හිතකාමී වානේ වේ.

මෙලෙස නවීන ක්‍රමයෙන් නිෂ්පාදනය කරන ලද වානේ වල උසස් ගුණාංග ඇත. නිදසුනක් ලෙස, එය ගබඩා කිරීම, හැසිරවීම සහ ප්‍රවාහනය කිරීම පහසු වන අතර, සාම්ප්‍රදායික වානේවලට සාපේක්ෂව විශිෂ්ට යාන්ත්‍රික හා කල් ඉකුත්වීමේ ගුණාංග ඇතුලුව ඉතා ඉහළ ලෝහමය ගුණාංග වලින් සමන්විත විය.

යපස් කැණීමේ සිට අවසාන නිෂ්පාදනය දක්වා, මෙම ක්‍රියාවලිය මගින් ෆොසිල ඉන්ධන භූගතව පවතින බව සහතික කිරීමට උපකාරී වේ, මන්ද ෆොසිල රහිත විදුලිය සහ ඉන්ධන සමස්ත නිෂ්පාදනය පුරාම භාවිතා වේ.

මෙම ක්‍රියාවලියේ එකම විමෝචනය ජල වාෂ්ප වේ. වානේ කර්මාන්තයට දැන් නිවැරදි දිශාවට ගමන් කළ හැකි බව මහජනතාවට දෘශ්‍ය ප්‍රදර්ශනයක් ලෙස, SSAB විසින් මෙම ජලයෙන් කොටසක් පිරිසිදු අපද්‍රව්‍ය ලෙස නම් කර බෝතල් කර ඇත. බෝතල් කළ ජලය මහජනතාවට අලෙවි නොකරනු ඇත.ඒහෙත් මෙම ආරක්ෂිත බව-පරීක්ෂා කරන ලද පානය SSAB හි CTO විසින් COP27 සම්මන්ත්‍රණ කාලයේදී ප්‍රදර්ශනය කරන ලදි.

“HYBRIT නියමු කම්හලේ පිරිසිදු අපද්‍රව්‍ය බෝතලයක් මෙම තාක්‍ෂණයෙන් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳ හොඳම සාක්ෂියයි. අපි CO2 විමෝචනය කිරීමේ සිට පහසුවෙන් ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කළ හැකි ජලය විමෝචනය දක්වා කටයුතු කර තිබේ. එය ඇදහිය නොහැකි හැකියාවක්ට ලෙස සැළකිය හැකිය, ”යයි SSAB හි CEO මාටින් පී පැවසීය.

නිෂ්පාදන ක්‍රමවේදයේ වෙනස්වීම් ගෝලීය කාබන් පියසටහන කපා හැරීමට අපූරු බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය. කෙසේ වෙතත්, විශාලතම වෙනස සඳහා, තවත් සමාගම් පරිවර්තනය කළ යුතුය. HYBRIT, පේටන්ට් බලපත්‍රයක් සඳහා ගොනු කර ඇති අතර SSAB තාක්ෂණය පොදු තොරතුරු බවට පත් කරමින් ඔවුන් පොසිල රහිත වානේ වටා නව මාර්ගගත දැනුම බෙදාගැනීමේ වේදිකාවක් ද නිර් මාණය කර තිබේ.

මෙම නව තාක්ෂණය නිවැරදි දිශාවට පියවරක් වන අතර කාබන් විමෝචනය කෙරෙහි විශාල බලපෑමක් ඇති කළ හැකි එකකි.

වැඩි විස්තර සඳහා www.ssab.com/purewaste වෙත පිවිසෙන්න.


November 24, 2022

මිනිසුන් ක්‍රීඩා නැරඹීමට මෙතරම් ප්‍රිය කරන්නේ ඇයි?-(people love watching sports?)

    

නිසැකවම, ක්‍රීඩාව යනු -ධාවන, බේස්බෝල්, ටෙනිස්, ගොල්ෆ්, පන්දු යැවීම, මල්ලවපොර, බොක්සිං, දඩයම් කිරීම, මසුන් ඇල්ලීම වැනි ශාරීරික දක්ෂතාව ඇතුලු විවිධ දක්ෂතා භාවිතා වන බොහෝ විට තරඟකාරී ස්වභාවයක් අවශ්‍ය වන ක්‍රියාකාරකම් වේ. මෙය එළිමහන් ක්‍රීඩාංගනවලදී විශේෂ ආකාරයක් ගනී.

නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම මෙම ක්‍රීඩාවන්ට රසිකයින් ආයෝජනය කරන්නේ කුමක් නිසාද? මාධ්‍යවේදිනියක වන කේට් ෆාගන් කාන්තා ක්‍රීඩා ඉතිහාසයේ එතරම් ප්‍රසිද්ධ නැති අවස්ථා සහ එහි මාධ්‍ය ආවරණය වෙත සිත් ඇදගන්නා සුළු ගැඹුරක් කිමිදෙමින්, ක්‍රීඩාව රිංගවන දේවල හදවතේ කොටස් සහ කථාන්දර ඇත්තේ මන්දැයි සුප්‍රසිද්ධ TED සාකච්ඡාවක් ( Ideas worth spreading / පතුරුවන්න වටිනා අදහස්) මගින් හෙළි කරන කරුණු කිහිපයකි මේ.

මෑත අතීතයේ දිනකදී නිව් යෝර් ක් නුවර වැසියන් පිරිසකගෙන් ශාලාවක් පිරවුන පසුව තවත් දහස් ගණනක පිරිසක් පිටත ඇතුලුවීමට  බලා සිටින බවත්, පොලිසිය පැමිණ අමතර ප්‍රවේශපත්‍ර විකිණීම තහනම් කළ බවත්, වාර් තා කිරීමට "නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස්" මෙම වාක්‍ය ඛණ්ඩය භාවිතා කළ බවත් ඔබ දන්නවා. වාක්‍ය ඛණ්ඩ නම් මිනිසුන් "සාඩින් මෙන් අසුරා" ඇති බව? ඒ වගේම මේ වියරුවට හේතුව ගැහැණියක් sawdust මත රවුම් ගසා ඇවිදිනවා දැකීමට මිනිසුන් මංමුලා සහගත වූ නිසා බව ඔබ දන්නවාද?

එදින ක්‍රීඩාව පදික ගමනක් විය -- ඇයගේ ඇවිදීම ගැන "නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස්" ලිපිය අඛණ්ඩව පැය 2,700 කින් සැතපුම් 2,700 ක් ඇවිදීම වේ. ක්‍රීඩාවේ හදවත ගැන මෙමගින් අපට ඉගැන්විය හැක්කේ කුමක්ද?

අපි දන්නවා යැයි උපකල්පනය කරනවා වෙනුවට, අප සැමට සාමූහිකව ක්‍රීඩා ලෝකය වඩාත් සාධාරණ ස්ථානයක් බවට පත් කළ හැකිය. මම "සමාන" නොකියමි, මම "සාධාරණ" යැයි කීවෙමි. සාධාරණ, සමබර, සාධාරණ.

බොහෝ විට, ඔබ ක්‍රීඩා නරඹන්නේ මන්දැයි යමෙකුගෙන් ඇසුවොත්, ඔවුන් ඔබට පවසන්නේ හොඳම දේ නැරඹීමට ඔවුන්ට අවශ්‍ය බැවින් ක්‍රීඩාවන් නරඹන බවයි. වෙනත් කිසිවක් සදහා ඔවුන්ගේ එම කාලය වටින්නේ නැත. මෙම තර් කය ... එය ජීව විද්‍යාත්මක ලෙස ඉදිරිපත් කරයි. පිරිමි ස්ප්‍රින්ට් ශූරයා -- සෑම විටම කාන්තා ස්ප්‍රින්ට් ශූරියට වඩා තත්පර භාගයක් වේගවත්. NBA (ඇමෙරිකානු බාස්කට් බෝල්) හි පිරිමින් බොහෝ දෙනෙකුට WNBA හි කාන්තාවන්ට වඩා ඉහළට පනින්න පුළුවනි. ඒනිසා නැරඹිය යුතු එකම ක්‍රීඩාව මනුෂ්‍යත්වයේ මුදුනෙන්ම ක්‍රීඩා කරන ක්‍රීඩා බව අපි නිෂ්ක්‍රීයව පිළිගන්නේ නම්, එවිට කාන්තා ක්‍රීඩා එසේ නොවන්නට සහ කමක් නැති වීමට හේතුවක් අපි අපේ ක්‍රීඩා ලෝකයට අපේම අවශ්‍යතාවය නිසා ඉතා තදින් ඇතුලු කර ඇත.

ඔබට එය වැටහුනාද?. හොදයි මම, මගේ න්‍යාය ඔබ වෙනුවෙන් ඉදිරිපත් කරන්නම්. එනම් ක්‍රී ඩාව නැරඹීමට අපට බල කරන්නේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳ මගේ න්‍යාය. මම ESPN හි තීරු ලිපි රචකයෙකු සහ විශේෂාංග ලේඛකයෙකු ලෙස වසර හතක් ගත කළ අතර, මම "Around the Horn", "Outside the lines", "First Take" වැනි සංදර්ශන කළා. තවද අපි සෑම විටම ක්‍රීඩා දෙස බලා කාන්තා ක්‍රීඩා විශාල වන අවස්ථා හඳුනා ගැනීමට උත්සාහ කළා. එය සෑම විටම එකම ඉසව් දෙකකි, ඔලිම්පික්, පසුව ලෝක කුසලානය. ඉතින් අපි කල්පනා කරන්න ගත්තා: මේ සිදුවීම් දෙක ගැන මොකක්ද? මෙම ක්ෂණික අවස්ථා දෙකෙහිදීත් කාන්තා ක්‍රීඩාව ඉක්මවා යාමට ඉඩ සලසන පොදු සාධක මොනවාද? මක්නිසාද යත් ඔලිම්පික් උළෙලේදී පවා පිරිමින්ගේ පිහිනුම් කාලය කාන්තාවන්ට වඩා තත්පරයෙන් සුළු ප්‍රමාණයකින් වේගවත්ය.

කොටස් සහ කථාංග, ක්‍රීඩාවේ තීරණාත්මක අංග දෙකක් පොදු වී කේන්ද්‍රස්ථානයේ දැවේ. ඔලිම්පික් උළෙලේ දී අපි සියලු දෙනාම රන් පදක්කමක් ගැන එකඟ වී ඇත. ලෝක කුසලානයත් එහෙමයි. දැන්, එක් පුද්ගලයෙක් USA ජසියක් පැළඳ සිටී, වෙනත් අයෙකු වෙනත් රටක ජසියක් පැළඳ සිටී. හරි. අපට එකඟ වූ කොටස් තිබේ, අපට ඉතා පැහැදිලි කතාවක් එහි තිබේ.

  

දැන්, අපි ඊටත් වඩා වෙනස් මෙන්ම ගැඹුරු කතන්දර කීමට කැපවීමක් ඇති කරමු. එනම්, අපි තුනකට පසුව කඳුළු සලන ආකාරයයි. රුමේනියානු ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයෙකු ගැන මිනිත්තු එකහමාරක NBC විග්නට් මගින් රුමේනියානු ජිම්නාස්ටික් ක්‍රීඩකයෙක් අතිශය අසාමාන්‍ය ලෙස දුෂ්කරතා ජය ගෙන රන් පදක්කම දිනා ගනී. එනම් කතාන්දර කොටස් වැඩි කිරීමක්. ඉහළ කොටස් -- තවත් කතාන්දර, සහ අපි ඉදිරියට යමු.

මම ESPN හි වැඩ කරන විට සහ මම රූපවාහිනී වැඩසටහනක් කරන විට, නිතරම කාන්තා ක්‍රීඩා කථා ඉදිරිපත් කළෙමි. ඒ් සදහා බෙහෝ වැඩ කළද සමහර විට සාර් ථක නොවීය. නමුත් බොහෝවිට කාන්තා ක්‍රීඩාව ප්‍රසිද්ධ නොවූ විට ගැටලුව වූයේ කාන්තා ක්‍රීඩාවයි. එහෙත්  පිරිමි අංශයක් කඩා වැටුණු විට ප්‍රශ්නය වූයේ නිෂ්පාදක අපියි. ඒනිසා අපි එය නැවත නැවත සකසන්නෙමු. රූපවාහිනියේ ක්‍රීඩා කිරීමේ දෙය නම් ... ඔබ කතා කරන සෑම දෙයක් ගැනම ඔබ ප්‍රවීණයෙකු නොවීමයි.

මෙය මාධ්‍ය හරහා වාදනය වන ආකාරය ට ක්ෂුද්‍ර ලෝකයකි. බොහෝවිට අලුත් කෝණයක් හොයාගන්නේ නැහැ, අලුත් කතා හොයාගන්නේ නැහැ. ඉතින් ඔබ කරන්නේ ඔබ දැනටමත් පවතින මිලියන ගණනක කථා මත රඳා සිටීමයි. දැනටමත් පවතින දේ ඔබ දන්නවාද? සෑම පිරිමි ක්‍රීඩාවක්ම ගැනම පාහේ පවතින දේ සිතාගත හැකිය. යථාර්ථය නම්, අපගේ සංස්කෘතිය තුළ පමණක් පවතින, මිනිසුන්ගේ කතාන්දර දුසිමක් දැන ගනු ඇත.

එයින් මම අදහස් කළේ, මේ දේවල් වචනාර්ථයෙන් ඔබේ දුරකථනයට තල්ලු-දැනුම් දී ඇත. නැතහොත් ඔබ සිටින්නේ බාර් එකක හෝ වෛද්‍ය කාර්යාලයක වන විට කතා කරන ප්‍රධානීන් ඔබට නවතම NBA ක්‍රීඩා ලබා දෙයි. ඇමරිකාවේ, ඔස්මෝසිස් ඔබට පිරිමි ක්‍රීඩා කතාන්දර දැන ගැනීමට සලස්වයි.

මතකද අපේ කතාවේ මුල Ada Anderson ගේ ඇවිදීම? New York Times වාක්‍ය කණ්ඩ? Philadelphia Tribunes මතකද? ඒ්වා මුදල් ගනුදෙනුකරුවන් (බුකී කරුවන්) උණුසුමට පොළඹවා ඇත. ඔවුන්ගේ උණේ රස්නය වැඩි වුනේ ඇයි?

මක්නිසාද යත් ක්‍රීඩාවට ඇති අපගේ සාමූහික  ආදරය, ගැඹුරු හා මානුෂීය වන අතර එය ගැඹුරු සහ මානව අභිප්‍රේරණ මගින් මෙහෙයවනු ලැබේ. ක්‍රීඩාවේ භෞතික ප්‍රකාශනය සමීකරණයේ එක් අංගයක් පමණි. නමුත් කෙසේ හෝ, අප දන්නා හේතු නිසා, අපගේ වර්තමාන ආකෘතිය සාධාරණීකරණය කිරීම සඳහා එය අන් සියල්ලටම වඩා උසස් කර ඇත.

දේශනයේ තව බොහෝ අදහස් ඇති අතර දේශනය සම්පූර්ණයෙන් ඔබට රිසිසේ තේරුම් ගැනීමට මෙන්ම අසා ගැනීමට දේශනයේ වීඩියෝව ඇතුළත් TED Talks- Kate Fagan බලන්න.