ලොව ප්‍රථම වරට මිනිස් මොළයෙන් - මොළයට අන්තර් සම්බන්ධතාව ඇති කල හැකි බව පර්යේෂකයකු ඔහුගේ චලනය පාලනය කිරීමෙන් ප්‍රායෝගිකව ක්‍රියාත්මක කර ඇත. 2013 අගෝස්තු මස 27 වොෂින්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ පරීක්‍ෂණ කණ්ඩායමක් එක් පර්යේෂකයෙකුගේ මොළයේ සංඥාවක් අන්තර්ජාල හරහා වෙනත් පර්යේෂකයෙකුට යැවීම මඟින් දෙවැනි පර්යේෂකයාගේ අතේ චලනය ප්‍රායෝගිකව ක්‍රියාත්මක කොට ආක්‍රමණය නොවන ලෙස මිනිස් මොළ අතර අන්තර්ජාල සම්බන්ධතා පැවැත්වීමේ හැකියාව ප්‍රථම වරට සාර්ථකව අත්හදා බැලූ බව පර්යේෂකයෝ ප්‍රකාශ කරති.
මෙහිදී මොළයේ විදුලිමය පටිගත කිරීම් හා චුම්බක උත්තේජන භාවිතා කර රුජෙස් රාම් මහතා තම මොලයෙන් සංඥාවක් නිකුත් කර යැවීම මඟින් වොෂින් විශ්ව විද්‍යාලයේ අනෙක් කොටසේ සිටි ඇන්ඩ් ස්ටොක්ගේ ඇඟිල්ල යතුරු ලියනය මත චලනය කරවන ලදී.
මොලයෙන් මොලයට සන්නිවේදනය ඩියුන් විශ්ව විද්‍යාලයේ පරීක්‍ෂකයෝ මීයන් - මීයන් අතර සිදු කර තිබූහ. මිනිසුන් හා මීයන් අතරද හාවඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂණයෙන් ක්‍රියාත්මක කර තිබෙන නමුත් මිනිස් මොලයකින් - මිනිස් මොලයකට සන්නිවේදනය ක්‍රියාත්මක කරවූ ප්‍රථම අවස්ථාව මෙය බව රාඕ හා ස්ටොකෝ විශ්වාස කරති.
අන්තර්ජාල වනාහි පරිගණක එකිනෙකට සම්බන්ධ කරන මාර්ගයක් වුවත් එය මොල එකිනෙකට සම්බන්ධ කරන මාර්ගයක් ලෙසද වර්ධනය වනු ඇතැයිද “මොළයක ඇති දැනුම එක් මොළයකින් තවත් මොළයකට සෘජුව සම්ප්‍රේෂණය කිරීමට අවශ්‍ය” යැයි ස්ටොකො ප්‍රකාශ කරයි.
පර්යේෂණාගාර දෙකෙහිම සම්පූර්ණ පරීක්‍ෂණ ක්‍රියාවලිය දෙකඩ පර්යේෂකයෝ විසින් සමාන්තරව වීඩියෝ ගත කර ඇත. පහත එහි කෙටි විස්තරයෙක් පමණක් දක්වා ඇත්තේ ලිපිය කෙටි වීම සඳහායි.
වොෂින්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ පරිගණක විද්‍යා හා ඉංජානේරු විෂය මහාචාර්යවරයා වන රාඕ මහතා මොළය පරිගණකය අන්තර්සම්බන්ධතාව (BCI) පිළිබද ඔහුගේ පර්යේෂණාගාර තුල වසර 10කට වැඩි කාලයක් පර්යේෂණ වල නියුතුව සිටින අතර එම විෂය සම්බන්ධ අත්පොතක් ප්‍රකාශයට පත් කර තිබේ. මෙම මොළය සහ පරිගණකය අන්තර සම්බන්ධතාව(BCI) තාක්‍ෂණයේ සීග්‍ර වර්ධනයෙන් උත්සුක වූ ඔහු මිනිස් මොළයෙන් මොළයට අන්තර්සම්බන්ධතා සංකල්පය ක්‍රියාවට නැගිය හැකි බව විශ්වාස කර වොෂින්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂණ සහකරුවෙකු වන එම විශ්ව විද්‍යාලයේම ඉගෙනුම ලැබූ හා විද්‍යා ආයතනයේ මානසික විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්ය ස්ටෝකෝ මහතා සමඟ හවුල් විය.
අගෝසතු 12 වෙනි දින, මොලයේ විදුලිමය ක්‍රියාකාරකම් හදුනාගතහැකි (Electroencephalography) යන්ත්‍රයට සම්බන්ධ කර ඇති හිස්වැස්මක් පැලඳ ගෙන රාඕ ඔහුගේ පර්යේෂණාගාරයේ සිටිය අතර මේ අවස්ථාවේදීම ස්ටෝකෝ විශ්ව විද්‍යාලයේ අනෙක් කෙළවර පිහිටි පර්යේෂණාගාරයේ දම්පාට පිහිණුම් හිස් ආවරණයක් පැලඳ සිටියේය. මෙම පිහිණුම් හිස් ආවරණය චුම්බක උත්තේජනය (Hans cranial magnetic stimulation) සඳහා උත්තේජන ලෙස සලකුණු කර තිබූ අතර එහි දඟර කොටස් (Wool) ඔහුගේ හිසෙහි වම් යාන්ත්‍රික (East mother carter) ප්රදේශයට හරි ඉහලින් සවිකර තිබුනි. හිසෙහි මෙම ප්‍රදේශය අත් චලනයට සම්බන්ධව පර්යේෂණ කණ්ඩායම පරීක්‍ෂණාගාර දෙකඩ Skype මඟින් එකිනෙක සම්බන්ධ කර තිබුනේ රාඕට හෝ ස්ටොකෝට Skype තිර නොපෙනෙන ලෙසටයි. රාඕ තම මනසින් පරිගණක තිරයේ දිස්වන වීඩියෝ ක්‍රීඩාවක නිරත විය. ක්‍රීඩාවේ ඉලක්කයන්ට වෙඩි තැබීමේ අවස්ථාව උදා වූවිට ඔහු දකුණු අත චලනය කර (සත්‍ය ලෙස ඔහුගේ දකුණු අත චලනයෙන් වැලකී) User හා Fire බොත්තම ඔබා වෙඩි තබන අයුරු මනසින් ක්‍රියාත්මක කරන ලදී. ඒ මොහොතේදීම ශබ්දය නොඇසෙන තත් ආවරණය තත් පැළඳ පරිගණක තිරයෙන් නොතිබුණු ස්ථානයක සිටි ස්ටොකෝ ස්වයංක්‍රියාව තම දකුණු අතේ දබරඟිල්ල චලනය කර ඔහු ඉදිරියේ තිබූ යතුරු ලියනයේ Space bar එක ඔබන ලද්දේ ඉලක්කයට වෙඩි තබන අයුරුනි. ස්වයංක්‍රියව තම දකුණු අතේ සිදුවූ චලනය ස්නායු කිහිපයකට සමාන බව ස්ටොකෝ පසුව පැවසුවේය.
“ඔහුගේ මොළයෙන් කල මානසික ක්‍රියාකාරකම් වෙතත් මොළයට සම්ප්‍රේෂණය වී එමඟින් එම ක්‍රියාකාරකම ප්‍රායෝගිකව සිදුවීම ඉතා කුතුහලය දනවන්නක් බව ප්‍රකාශ කල රාඕ ” මෙය මගේ මොළයේ සිට ඔහුගේ මොළයට එක දිශාවකට තොරතුරු ගලායාම පමණක් වුවත් මී ලඟ පියවර මොළ දෙක අතර දෙදිශාවට සමතුලිතව හා සෘජුව සන්නිවේදනය කිරීම යැයිද දක්වයි.
මෙහිදී භාවිතා කර ඇති මොළයේ පිටපත් කිරීමේ හා උත්තේජනය කිරීමේ තාක්‍ෂණයන් ලොව පිළිගත් ප්‍රසිද්ධ තාක්‍ෂණයන් වේ. සායනවලදී ආක්‍රමණ නොවන ලෙස ශීර්ෂ චර්මය තුලින් මොලයේ ක්‍රියාකාරිත්වය පටිගත කිරීම සඳහා EEG යන්ත්‍රය දෛනිකව භාවිතා කරනු ලැබේ. Transuranic චුම්බක උත්තේජනය (TMS) යනු ආක්‍රමණික නොවන ලෙස මොළය උත්තේජනය කර එහි ප්‍රතිචාර ලබා ගන්නා ක්‍රමයකි. එය දඟරකොටස (Coil) හිසෙහි තබන ස්ථානය අනුව ප්‍රතිචාර වෙනස් වේ. මෙම පරීක්‍ෂණයේදී එය තබා ඇත්තේ පුද්ගලයාගේ දකුණු අත පාලනය මොළයේ කොටසට /ප්රදේශයට ඍජුව ඉහලිනි. එම කොටසේ නියුරෝන ක්‍රියාත්මක කරවීමෙන් ඇති වන උත්තේජනය නිසා මොළයේ දකුණු අත චලනය කිරීමට අවශ්‍ය බව වටහා ගනී.
පරිගණක විද්‍යාව හා ඉංජිනේරු උපාධි අපේක්‍ෂකයින් වන මැතිව් බ්‍රයන් බ්‍රයන් ජුනාඩි, ජෝසප් වූ හා ඇලෙන් ඩැගර් ජෛව්‍ය ඉංජිනේරු පශ්චාත් උපාධි අපේක්‍ෂක දේවි ශර්මා හා එක්ව ව්‍යාපෘතියට අදාල පර්ගණක කේත ලියා ඇත්තේ රාඕගේ මොළේ සංඥා ස්ටොක්ගේ මොළේට දැන්වීමක් දැන්වීමක් කරන ලෙසට පරිවර්තනය කරමිනි.
මොළය හා පරිගණක අන්තර් සම්බන්ධතාව දීර්ඝ කාලයක සිට සාකච්ඡාවට භාජනය වී ඇති බව එම විශ්ව විද්‍යාලයේ ඉගෙනීම හා මානසික විද්‍යා ආයතනයේ ආචාර්යවරයෙකු වන චාල්ටන් ප්‍රැටි මහතා පවසන අතර ස්ටොකොගේ පර්යේෂණ සහකාරියක් වන ඔහුගේ බිරිඳ “අපි මොළය සම්බන්ධ කලේ කිසිවෙකු කවදාවත් සම්පූර්ණයෙන් හදුනා නොගත් තවත් සංකීර්ණ පරිගණකයටයි. එය වනාහි මොළයයි” ලෙස අදහස් දක්වා ඇත.
මෙය සොයා ගැනීම අපට එකවර සිහිගන්වන්නේ අනෙක් විධි විද්‍යා ප්‍රබන්ධයයි. එහෙත් රාඕ උපේක්‍ෂාවෙන් සඳහන් කරන්නේ මෙම තාක්‍ෂණය භාවිතා කල පැත්තේ පුද්ගලයෙකුගේ මොළයෙන් නිකුත් වන සුවිශේෂ හා ඉතා සරල සංඥා සඳහා පමණක් බවයි. ඒවා පුද්ගලයින් සිතුවිලි නොවන සහ එමඟින් ඔබේ කැමැත්තෙන් තොරව ඔබේ ක්‍රියාකාරකම් පාලනය කිරීමට හැකි නොවන බවයි.
- පර්යේෂණයෙන් දෙදෙනාව පර්යේෂණාගාරයේ සුවිශේෂ ඇදුම්, උපකරණ හා පරිපූර්ණතාවය යටතේ සියළුම හා ඉතා සියුම් ජාත්‍යන්තර මානව සම්පත් පර්යේෂණ නීති රීති අනුගමනය කරමින් මෙම පරීක්‍ෂණ ක්‍රියාත්මක කරන ලදී.
- මෙම තාක්‍ෂණය අධිතක්සේරු කර සමහර මිනිසුන් කලබලයට පත් නොවුනු ඇතැයි තමා සිතන බව ස්ටොකේ ප්‍රකාශ කලේ “පුද්ගලයෙකුගේ කැමැත්ත සහ අනුදැනුම නොමැතිව ඔහුව යොදවා ගැනීමට මාර්ගයක් මෙම තාක්‍ෂණය නිසා කිසිසේත් ඇතිවෙන්නේ නැහැ” යනුවෙනි.
එහෙත් මෙම තාක්‍ෂණය ඉදිරි කාලයේදී වර්ධනය වී විවිධ ඵලදායී ක්‍රියාකාරකම් වලට භාවිතා කල හැකි වනු ඇත. උදා ගුවන් නියමුවන් ක්‍රියාකාරී වීමට නොහැකි වූ විට ගුවන් මගියෙකු/කාර්ය මණ්ඩල සාමාජිකයෙකු මඟින් ගුවන් යානය ආරක්‍ෂිතව ගොඩබෑමට, ආබාධිත පුද්ගලයෙකුට ඔහුගේ/ඇයගේ අවශ්‍යතාවය සන්නිවේදනය කිරීමට එනම් වතුර හෝ ආහාර ඉල්ලීමට තම මොළයේ සංඥා මඟින් වෙනත් අයෙකුට දැන ගැනීමට සැලැස්වීම. (ඔවුන් එකම භාෂාවක් කථා නොකලද)
මහාචාර්ය රාඕ සහ මහාචාර්ය ස්ටොකෝ ගේ මීලඟ බලාපොරොත්තුව, වඩා සංකීර්ණ මොලයේ සංඥා එක් මොලයකින් තව මොලයකට සම්ප්‍රේෂණයට අදාල පරීක්‍ෂණ කිරීමයි. එය සාර්ථක වුවහොත් වඩා විශාල විෂය ක්ෂේත්‍ර සඳහා පරීක්‍ෂණ ව්‍යාප්ත කිරීමට අපේක්‍ෂා කරයි.
මෙම පරීක්‍ෂණ සඳහා වොෂින්ටන් විශ්ව විද්‍යාලයේ Semsorimsto ස්නායු ඉංජිනේරු සඳහා ජාතික ඉංජිනේරු පදනමේ ඉංජිනේරු පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථානය හා එක්සත් ජනපද හමුදා පර්යේෂණ කාර්යාලය මඟින් අරමුදල් සපයනු ලැබේ.
වාර්තා මූලාශ්‍රය - වොෂින්ටන් විද්‍යාලය සැපයූ තොරතුරු මත ඉහත වාර්තාවේ මුල් කෘතිය ඩොෂී ඇම්ස්ට්‍රෙන්හා මයිකල් මා විසිනි.
September 20, 2013
මොළයෙන් මොළයට අන්තර්ජාල කතාබහක්
0 comments:
Post a Comment