ඇතැම් දිලීර තරමක් විශාල ලෙස වැඩෙතත් ඒවා සාමාන්ය ශාකවල මෙන් කඳන්, අතු හා මුල් බවට විභේදනය වී නොමැත. එනම් දිලීරවල දේහය ද තලසක් සේ හැඳින්විය හැකිය.
ඒක සෛලික යීස්ට් හැරුණ විට අනෙකුත් බහු සෛලික දිලීර සියල්ලේ ම දේහය සෑදී ඇත්තේ දිලීර ජාලය නමින් හැදින්වෙන සූත්රිිකා රාශියකිනි.
දිලීර සූත්රි්කාවල බිත්ති කයිටීන්වලින් සෑදී ඇත. සූත්රිීකා ඇතුලත සෛල ප්ලාස්මය හා න්ය්ෂ්ටිද පිහිටා ඇත. ඇතැම් දිලීර වර්ගවල සූත්රිටකා හරස් බිත්තිවලින් කොටස්වලට බෙදී පවතින නමුත් ඇතැම් දිලීර සූත්රි‍කා ආවාරවලින් තොරය. මේ අතර ඇතැම් සූත්රිහකාවල අතු බෙදීම් ද දක්නට ඇත.
පසෙහි හෝ වෙනත් දාරකයක් මත වැඩෙන දිලීර සූත්රිූකා සහිත දිලීර ජාලය බොහෝ විට ඇසට නොපෙනේ. එහෙත් ඉන් වැඩෙන ප්රීජනක අවයව විශාල ලෙස පසෙන් හෝ දාරකයාගෙන් ඉවතට වැඩේ. හතු ලෙස හැදින්වෙන්නේ මෙසේ ඇති වන ප්රීජනන දේහයයි. මෙම ප්රරජනක දේහවල ඇති වන විවිධ ආකාරවල බීජාණු මගින් දිලීරවල ප්රමජනනය සිදු වෙයි.
හරිතප්රමද නොමැති කමින් සියලුම දිලීර විෂම පෝෂීන් වේ.
මේ අනුව දිලීර පෝෂණය ලබා ගන්නේ මෘතෝපජීවීතාව, සහජීවනය, පරපෝෂිතතාවය යන ක්ර ම මගිනි. දිලීර වර්ග අතර බහුලව ම දක්නට ඇත්තේ මෘතෝපජීවී දිලීරයි. දිරා යන ශාක හා සත්ත්ව කොටස් වැනි කාබනික උපස්තර මත වැඩෙන මේවායේ ශෝෂක සූත්රිකකා උපස්තරය තුළට වැඩෙන අතර එම ශෝෂක සූත්රිාකා මගින් පිට කරන එන්සයිම් මගින් උපස්තරයේ ඇති ද්රරව්යඩ දිරවා සරල ද්ර ව්යට බවට පත් කෙරේ. පෝෂණ කොටස්වලින් යුත් මේ සරල කාබනික ද්ර්ව්ය් ශෝෂක සූත්රිතකා මගින්ම දිලීරයට උරා ගැනේ.
මළ සත්ත්ව හා ශාක දේහ වියෝජනයට පත් කිරීම මගින් ප්ර තිචක්රී‍කරණයට දායක වීම, පසට ඛනිජ වර්ග ලබා දීම වැනි පාරිසරික ප්රනයෝජන රැසක්ම අත්කර දීමට මෙම මෘතෝපජීවී දිලීර මහඟු දායකත්වයක් සපයයි. තවද මධ්යිසාර නිෂ්පාදනයට, ප්ර තිජීවක, එන්සයිම, විටමින්, කාබනික අම්ල ලබා ගැනීමට මෙන්ම බේකරි හා චීස් කර්මාන්තය සඳහා ද බොහෝ විට මෙම වර්ගයේ දිලීර ප්රපයෝජනවත් වේ.
මේ අතර ඇතැම් දිලීර පරපෝෂී වේ. මේවා බොහොමයක්ම සත්ත්ව හා ශාක ශරීරවල ජීවත්වන අතර එම ජීවීන් විවිධ රෝග ද ඇති කරයි.
අර්තාපල් හා වෙනත් ශාක කීපයකටම හානි කරන පිතොප්ටෙරා ගණයේ දිලීර පරපෝෂී දිලීරවලට උදාහරණයත් ලෙස දැක්විය හැකිය. මීට අමතරව කෘෂි බෝගවලට හානි කරන දිලීර වර්ග රාශියක්ම ඇත. පරපෝෂිත දිලීර මගින් මිනිස් සමෙහි දද හා තුවාල ද ඇති කෙරේ.
සහජීවන ක්රමමයකට හැඩ ගැසුණු දිලීර ද මේ අතර දක්නට ඇත. දිලීර සූත්රි්කා ඇල්ගී වර්ගයක් හා සම්බන්ධව වැඩී ඇති වන ලයිකන ශාක ද, දිලීරයක් උසස් ශාකවල මුල් සමඟ සම්බන්ධව වැඩෙන දිලීරක මූල අවස්ථාවද සහජීවී දිලීරවලට උදාහරණ සේ දැක්විය හැකිය.
(උඩුගම එස්. ජයසුන්දර මහතාගේ ජෛව විවිධත්වය නැමැති ග්‍රන්ථය හා අන්තර් ජාලය ඇසුරිණි.)
..............................යූ.එම්.පත්ම කුමාර - විද්‍යා හා තාක්ෂණ නිළධාරී, කොලොන්න.............................................
0 comments:
Post a Comment