බොහෝ කාර්මික මෙහෙයුම් වලින් නිකුත් වන විමෝචනය තුළ සැඟවී සිටින භාවිතා නොකළ සම්පතකි - කාබන් ඩයොක්සයිඩ් (CO2). හරිතාගාර වායු සහ ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමට දායකයෙකු වන CO2 ග්‍රහණය කර එකතු කර රසායනික ද්‍රව්‍ය බවට පරිවර්තනය කළ හැකිය.
එක්සත් ජනපද බලශක්ති දෙපාර්තමේන්තුවේ (DOE) Argonne ජාතික රසායනාගාරය, Northern Illinois විශ්වවිද්‍යාලය සහ Valparaiso විශ්වවිද්‍යාලය සම්බන්ධ සහයෝගීතා ව්‍යාපෘතියකදී විද්‍යාඥයන් CO2- එතනෝල්, ඇසිටික් අම්ලය හෝ ෆෝමික් අම්ලය බවට කාර්යක්ෂමව පරිවර්තනය කරන උත්ප්‍රේරක පවුලක් පිළිබඳව වාර්තා කරයි. මෙම ද්‍රව හයිඩ්‍රොකාබන එක්සත් ජනපදයේ වැඩිපුරම නිපදවන රසායනික ද්‍රව්‍ය වන අතර බොහෝ වාණිජ නිෂ්පාදනවල දක්නට ලැබේ. උදාහරණයක් වශයෙන්, එතනෝල් බොහෝ ගෘහාශ්‍රිත නිෂ්පාදනවල ප්‍රධාන අමුද්‍රව්‍යයක් වන අතර සියලුම එක්සත් ජනපද පෙට්‍රල් සඳහා ආකලනයකි.
විද්‍යුත් උත්ප්‍රේරක පරිවර්තන ක්‍රමය
පරිවර්තන කරන ක්‍රමය විද්‍යුත් උත්ප්‍රේරක පරිවර්තනය ලෙස හැඳින්වේ, එනම් උත්ප්‍රේරකයක් හරහා CO2 පරිවර්තනය විදුලිය මගින් මෙහෙයවනු ලබන බවයි. තනි පරමාණුවල සිට අල්ට්‍රාස්මාල් පොකුරු දක්වා සහ විශාල නැනෝ ස්ඵටික දක්වා භාවිතා කරන ටින් ප්‍රමාණය වෙනස් කිරීමෙන් පිළිවෙලින් ඇසිටික් අම්ලය, එතනෝල් සහ ෆෝමික් අම්ලය බවට CO2 පරිවර්තනය පාලනය කළ හැකිය. මෙම එක් එක් රසායනික ද්‍රව්‍ය සඳහා තෝරා ගැනීමේ හැකියාව 90% හෝ ඊට වැඩි විය. “උත්ප්‍රේරක ප්‍රමාණයෙන් වෙනස් වන ප්‍රතික්‍රියා මාර්ගයක් අප සොයා ගැනීම පෙර නොවූ විරූ දෙයක්,” ලියු පැවසීය.
ගණනය කිරීම් සහ පර්යේෂණාත්මක අධ්‍යයනයන් මගින් හයිඩ්‍රොකාබන තුන සෑදෙන ප්‍රතික්‍රියා යාන්ත්‍රණයන් පිළිබඳ අවබෝධයන් කිහිපයක් අනාවරණය විය. එක් වැදගත් අවබෝධයක් වූයේ පරිවර්තනයේදී භාවිතා කරන සාමාන්‍ය ජලය, ඩියුටරේටඩ් ජලයට මාරු වූ විට ප්‍රතික්‍රියා මාර්ගය සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් වන බවයි (ඩියුටීරියම් යනු හයිඩ්‍රජන් සමස්ථානිකයකි). මෙම සංසිද්ධිය චාලක සමස්ථානික ආචරණය ලෙස හැඳින්වේ. එය CO2 පරිවර්තනයේ දී මීට පෙර කිසි දිනක නිරීක්ෂණය වී නොමැත.
පුනර්ජනනීය බලශක්තියෙන් සපයනු ලබන විදුලිය සමඟ CO2 පරිවර්තනය සිදු කිරීම සඳහා අඩු උෂ්ණත්ව විද්‍යුත් විච්ඡේදකයකට අලුතින් සොයාගත් උත්ප්‍රේරක ඒකාබද්ධ කිරීම අවශ්‍ය වේ. අඩු උෂ්ණත්ව විද්‍යුත් විච්ඡේදකවලට ආසන්න පරිසර උෂ්ණත්වය සහ පීඩනයකදී ක්‍රියා කළ හැක. පුනර්ජනනීය බලශක්තිය කඩින් කඩ සැපයීමට ඉඩ සැලසීම සඳහා මෙය වේගවත් ආරම්භයකට ඉඩ සලසයි. මෙම කාර්යය ඉටු කිරීම සඳහා එය කදිම තාක්ෂණයකි. අවශ්‍ය රසායනික ද්‍රව්‍ය පමණක් තෝරා බේරා නිෂ්පාදනය කළ හැකි නම්, CO2 ප්‍රවාහනය සහ ගබඩා කිරීමේ පිරිවැය අඩු කිරීමට අපට උදව් කළ හැකිය,” ලියු සඳහන් කළේය. “එය අපගේ තාක්‍ෂණය දේශීය වශයෙන් භාවිතා කරන්නන්ට සැබවින්ම ජයග්‍රාහී තත්වයක් වනු ඇත.”
යොමුව: ඩි-ජියා ලියු, 2024 අප්‍රේල් 4, ඇමරිකානු රසායන සංගමයේ සඟරාව.
1 comments:
මෙම ලිපියේ අන්තර්ගත සිංහල තේරුම් ගැනීමට අපහසුයි
Post a Comment